Δυτική Θεσσαλονίκη: Η πρόταση του Σπύρου Λαζαρίδη για τα “100 χρόνια πρσφυγιάς” [video]

Μια πολύ ενδιαφέρουσα πολιτιστική αλλά και ιστορική πρόταση υπάρχει εδώ και  δυο και πλέον χρόνια στα συρτάρια του δήμου Παύλου Μελά  και συγκεκριμένα στην πρώτη μορφή της από τον Νοέμβριο του 2011. 

Αναφερόμαστε στην πρόταση που κατέθεσε ο κ Σπύρος Λαζαρίδης, εκπαιδευτικός και πρώην αντιδήμαρχος του τέως δήμου Σταυρούπολης (δείτε παρακάτω α) την πρότασή του, β) βίντεο, γ) το βιογραφικό του).

"Μέχρι και τον Αύγουστο του 2013 υπέβαλα στο δήμο Παύλου Μελά συνθετικές προτάσεις για πολύπλευρο εορτασμό της επετείου των 100 χρόνων προσφυγικής Δυτικής Θεσσαλονίκης. Τον Αύγουστο του 2013 κατατέθηκε  στο Γραφείο Πολιτισμού, όπως σας την παρουσιάζουμε παρακάτω, συνοδευόμενη από τεχνική έκθεση με προϋπολογισμό και επισυναπτόμενα κείμενα για τις προτεινόμενες παραστάσεις".
Όπως μας ενημερώνει ακόμη ο  κ. Λαζαρίδης "το 1914 είναι το γενέθλιο έτος του πρώτου προσφυγικού οικισμού στις παρυφές της οδού Λαγκαδά άρα γενέθλιο έτος και του συνόλου των οικισμών με προσφυγικές ρίζες που από το 1922 κατέκλυσαν την δυτική ύπαιθρο της Θεσσαλονίκης."


Η Πρόταση προς τον Δήμο Παύλου Μελά για τα "100 χρόνια Προσφυγικής  Δυτικής Θεσσαλονίκης"


ΣΠΥΡΟΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ
1914-2014
Θεσσαλονίκη 9/8/2013


Η Θεσσαλονίκη απελευθερώθηκε από τους Τούρκους το 1912.
101 χρόνια από σήμερα.
Οι δυτικές της συνοικίες, κατά βάση προσφυγικές, ουσιαστικά ξεκινάνε το ταξίδι τους στο χρόνο από το 1922.
91 χρόνια από σήμερα.
Ο πρώτος προσφυγικός οικισμός δυτικά στήνεται στη σημερινή Σταυρούπολη το 1914.
99 χρόνια από σήμερα αλλά 100 χρόνια το 2014.
Για να τιμηθούν αυτές οι επέτειοι αλλά και να αυξηθεί το σώμα των τεκμηρίων που συγκροτούν το Ιστορικό αρχείο Σταυρούπολης καταθέτω μια σύνθετη πρόταση της οποίας τα ποιοτικά χαρακτηριστικά είναι:

Ι. ΕΡΕΥΝΑ
Ι.1 ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΤΟΥ ΛΕΜΠΕΤ, 1914, 1919
Διεξοδική αναζήτηση των πρώτων κατοίκων του προσφυγικού οικισμού Λεμπέτ σε οικογενειακά και δημόσια τεκμήρια. Δύο είναι τα προσφυγικά ρεύματα που συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον μας. Οι πρόσφυγες από Μικρά Ασία και Ανατολική Θράκη του 1914 που συγκροτούν τον οικισμό Λεμπέτ (Σταυρούπολη μετά το Σεπτέμβριο του 1931) από την Άνοιξη του 1914 και οι πρόσφυγες από τον Καύκασο του 1919-1921 οι οποίοι εγκαθίστανται στο Καρα-Χουσεΐν (Πολίχνη).
Ι.2 ΟΙ ΠΡΙΝ ΤΟ 1914
Αποτύπωση των χαρακτηριστικών των γηγενών που υποδέχθηκαν τους πρόσφυγες (Βλάχοι στο Λεμπέτ-Ευκαρπία, βλάχοι επίσης στο Καρά Ισίν-Πολίχνη, γηγενείς και βλάχοι στο Χαρμάνκιοϊ-Εύοσμος).
Ι.3 ΙΔΡΥΣΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ, 1934
Καταγραφή των πολιτικών και διοικητικών διεργασιών που οδήγησαν στην οριστική απόσπαση των προσφυγικών οικισμών από τον Δήμο Θεσσαλονίκης και την ίδρυση νέων κοινοτήτων. Από τις δέκα συνολικά κοινότητες οι 6 βρίσκονται δυτικά (Αμπελόκηποι, Μαινεμένη, Κορδελιό, Σταυρούπολη, Ευκαρπία, Νεάπολη). Στο Κορδελιό ανήκει και ο Εύοσμος και στη Σταυρούπολη η Πολίχνη. Η πρώτη θητεία των εκλεγμένων συμβουλίων δεν ολοκληρώθηκε ποτέ και οι επόμενες δημοτικές εκλογές έγιναν το 1951!
Ι.4 ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΓΗΣ
Αναζήτηση τεκμηρίων για τον τρόπο που διαμορφώθηκε η γη των νέων κοινοτήτων: πολεοδομικά σχέδια, δημιουργία ασύλων-νεκροταφείων, επέκταση στρατοπέδου Παύλου Μελά, διανομή αγροτικής γης, διοικητικά όρια νέων κοινοτήτων. Η χωροθέτηση διαφόρων λειτουργιών της πόλης στα δυτικά εδάφη της έχει μια ενδιαφέρουσα ιστορία η οποία φωτίζει πολλές πολιτικές επιλογές του σήμερα!
Ι.5 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΙΧΝΗ
Καταγραφή και ανάδειξη λογοτεχνικών έργων τα οποία έχουν σαφή αναφορά στη δυτική Θεσσαλονίκη και αναζήτηση των λογοτεχνών της δυτικής Θεσσαλονίκης.

ΙΙ. ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Οι τέσσερις πρώτες ενότητες της ερευνητικής εργασίας μπορούν να αποτυπωθούν σε δύο εκθέσεις:
ΙΙ.1 ΤΑ ΕΝ ΟΙΚΩ
Οικογενειακά και ιδιωτικά τεκμήρια από τη ζωή των προσφύγων και αν προκύψουν τεκμήρια των γηγενών που υποδέχθηκαν τους πρόσφυγες.
ΙΙ.2 ΤΑ ΕΝ ΔΗΜΩ
Δημόσια έγγραφα, χάρτες και ό,τι τεκμηριώνει την κρατική παρέμβαση στη ζωή των προσφύγων.

ΙΙΙ. ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
ΙΙΙ.1 ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Ένα ταξίδι στο χρόνο με λόγο, εικόνα και μουσικές από τη βυζαντινή εποχή μέχρι σήμερα. Η παράσταση είναι μετωπική και μπορεί να γίνει είτε σε κλειστό χώρο είτε σε ανοικτό.
ΙΙΙ.2 ΞΑΝΑ ΡΙΖΕΣ
Ένα θεατρικό δοκίμιο για την άφιξη και την εγκατάσταση των προσφύγων στην Μητέρα Ελλάδα. Έχει σχεδιαστεί για ανοικτό χώρο και προϋποθέτει κινητοποίηση πολλών συλλογικοτήτων (γειτονιές, πολιτιστικοί και λαογραφικοί σύλλογοι, κτλ).
ΙΙΙ.3 ΙΧΝΗ ΟΖΑΣ
Μια θεατρική απόδοση του ομώνυμου βιβλίου (έκδοση 2013) που έχει ανάσα και αίμα του τις δυτικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης από το 1914 έως σήμερα. Σε κλειστό χώρο.

IV. ΗΜΕΡΙΔΕΣ
Οι δύο τελευταίες ενότητες της ερευνητικής εργασίας μπορούν να τροφοδοτήσουν με υλικό κάποιες ημερίδες:
Α. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ
IV.1 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΜΕ ΤΟ ΚΟΡΜΙ ΔΥΤΙΚΑ
Παρουσίαση λογοτεχνικών έργων γραμμένων από ανθρώπους που έζησαν ή γεννήθηκαν στις δυτικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης και στα οποία έργα η αναφορά στη δυτική Θεσσαλονίκη είναι ουσιαστική.
IV.2 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΜΕ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΔΥΤΙΚΑ
Παρουσίαση λογοτεχνικών έργων από ανθρώπους που έγραψαν για τη δυτική Θεσσαλονίκη σημαντικά κείμενα και δεν πολιτογραφούνται ως κάτοικοί της.
IV.3 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΔΥΤΙΚΑ
Μια ανθολογία απλών αναφορών στη δυτική Θεσσαλονίκη.
Β. ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ
IV.4 ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΧΕΙΜΑΡΡΟΥΣ ΣΤΙΣ ΛΕΩΦΟΡΟΥΣ
Η εξέλιξη του τοπίου μέχρι σήμερα.
IV.5 ΑΠΟ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Η προοπτική των επεμβάσεων στο παρόν αστικό και περιαστικό τοπίο.

V. ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ
Τα σεμινάρια θα απευθύνονται σε εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων με στόχο την ανάπτυξη πρωτοβουλιών στα σχολεία για την τοπική ιστορία. Καλό θα είναι να προγραμματιστούν στην αρχή της σχολικής χρονιάς (2013-2014) ώστε να μπορέσουν να προκαλέσουν ενδιαφέρον για εκπόνηση σχετικών προγραμμάτων στα σχολεία με κατεύθυνση την Τοπική Ιστορία.
V.1 CAMP DE ZEITENLIK
Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος και το στρατόπεδο των συμμαχικών στρατευμάτων στη Θεσσαλονίκη 1915-1918.
V.2 ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΛΕΜΠΕΤ
Η εγκατάσταση των προσφύγων το 1914, η ώσμωσή τους με τα συμμαχικά στρατεύματα 1915-1918, τα μετέπειτα χρόνια.
V.3 ΜΟΝΗ ΛΑΖΑΡΙΣΤΩΝ
Από την πρώτη αγορά γης (1859) μέχρι την αναπαλαίωση του Ιεροσπουδαστηρίου (1997).
V.4 ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΑ ΟΔΟΥ ΛΑΓΚΑΔΑ
Μουσουλμανικά, ορθόδοξα, καθολικά, προσφυγικά, συμμαχικά αλλά και εβραϊκά νεκροταφεία σημάδεψαν και κάποια σημαδεύουν ακόμα το αστικό τοπίο το οποίο διατρέχει η οδός Λαγκαδά.
V.5 ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΛΑΓΚΑΔΑ
Δυτικό νεκροταφείο Θεσσαλονίκης, νεολιθικοί οικισμοί, ελληνιστικοί τάφοι, βυζαντινοί νερόμυλοι, οθωμανικό υδραγωγείο, δημόσια κτίρια και βιομηχανικά κελύφη συγκροτούν ένα σώμα αρχαιολογικού και ιστορικού ενδιαφέροντος.


ΥΓ
Όλα τα πιο πάνω, καθώς και τα επισυναπτόμενα τρία κείμενα («Για το χρονικό των δυτικών συνοικιών Θεσσαλονίκης», «Ρίζες στην πατρίδα» και «Ίχνη όζας») αποτελούν προϊόν πνευματικής μου ιδιοκτησίας και επιφυλάσσομαι για τα νόμιμα δικαιώματά μου.







Ποιος είναι ο Σπυρος Λαζαρίδης


Σπύρος Λαζαρίδης
Βιογραφικό-εργογραφία

Γεννήθηκε το 1958 στο Ηλιόλουστο του Κιλκίς και από το 1967 μένει στη Θεσσαλονίκη. Τελείωσε το Φυσικό τμήμα της Φυσικομαθηματικής Σχολής  του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης και εργάζεται ως καθηγη­τής στη Μέση Εκπαίδευση. Συ­νεργάστηκε με ποιήματα, δοκίμια και μελέτες με τα περιοδικά: «Διαγώνιος», «Οδός Πανός», «Εντευκτήριο», «Τραμ», «Η λέξη», «2 τροχοί», «Θεσσαλονικέων πόλις», «Ο δημότης», «Δυτικώς», «Τάμαριξ», «ΠΟΛΗ».
Ποιήματά του ανθολογήθηκαν στη σειρά «Φωνές» των εκδόσεων Πρόσπερος, στο «Κατάλυμα νέων ποιητών της Θεσσαλονίκης 1980-1989» των εκδόσεων Μπιλιέτο, στο ιταλικό περιοδικό «Private», N. 24, Bologna, Italia, χειμώνας 2002-03 και στην ανθολογία «A century of Greek poetry 1900-2000», Cosmos Publishing, River Vale, New Jersey, 2004.

ΒΙΒΛΙΑ
Ποίηση:
1) Γλυκιές σφαιρούλες απ’ τ’ όμορφό σου όπλο, Εκδόσεις Διαγωνίου, Θεσσαλο­νίκη, 1986.
2) Λαίμαργο βλέμμα, Εκδόσεις Διαγωνίου, Θεσσαλονίκη, 1990.
Πεζογραφία:
Ίχνη όζας, διηγήματα, εκδ. Ζήτρος, Θεσσαλονίκη, 2013.
Μελέτες:
1) Η μοτοσυκλέτα στην ελληνική λογοτεχνία, Εκδόσεις Διαγωνίου, Θεσσα­λονίκη, 1987˙ β΄ έκδοση, εκδ. Ζήτρος, Θεσ­σαλονίκη, 1998.
2) Λεμπέτ,  έκδοση της Άλλης Πλευράς, Θεσσαλονίκη, 1993.
3) Από το Βαρδάρι ως το Δερβένι, ιστορική καταγραφή μέχρι το 1920, εκδ. Ζή­τρος, Θεσ­σαλονίκη, 1997.
4) Μέρες ποδοσφαίρου, έκδοση του Δήμου Σταυρούπολης, Θεσσαλο­νίκη, 2002.
5) Η μοναξιά του Ζέιτενλικ, η μακραίωνη κυοφορία των δυτικών συνοικιών της Θεσσαλονίκης μέχρι το 1920, μελέτη, εκδ. Ζήτρος, Θεσσαλονίκη, Αύγουστος 2012.
Λευκώματα:
1) Δι’ εγκαταστάσεως 1914, έκδοση του Δήμου Σταυρούπολης, Θεσ­σαλονίκη, 2001˙ β΄ έκδοση 2005˙ ηλεκτρονική έκδοση, www.tsalimi.gr, 2007.
2) Βιβλία Σταυρουπολιτών, έκδοση του Δήμου Σταυρούπολης, Θεσσα­λονίκη, 2002.
3) Ξορκίζοντας το κακό, έκδοση του Δήμου Σταυρούπολης, Θεσσαλο­νίκη, 2002.
4) ελαιώνας/zeitenlik, Ιεροσπουδαστήριο Μονής Λαζαριστών, το 2012 πίσω από το 1912 ως το 1859, εκδ. Μονή Λαζαριστών, κατάλογος έκθεσης, Θεσσαλονίκη, Οκτώβριος 2012.
Ανθολογίες:
1 ) Ανθολόγιο Σταυρούπολης  Ι, βλ. «Το Κλειδί της ΠΟΛΗΣ», ετήσια έκδοση του περ. ΠΟΛΗ, Δεκέμβριος 2005.
2) Ενδοσκεληδόν, ανθολογία έργων της ελληνικής λογοτεχνίας με ήρωες μοτοσυκλέτες και μοτοσυκλετιστές, εκδ. Ζήτρος, Θεσσαλονίκη,  2007.
Θέατρο:
Ο Σταύρακας ηγάπησεν, έκδοση του Δήμου Ευόσμου, Θεσσαλονίκη, Νοέμ­βριος 2001˙ ηλεκτρονική έκδοση, www.tsalimi.gr, 2007.

ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ
1) Το αυτοκίνητο στη λογοτεχνία της Θεσσαλονίκης, μελέτη, περ. «Η λέξη», αρ. 158, Αθήνα, Ιούλιος-Αύγουστος 2000.
2) Το υδραγωγείο του Λεμπέτ, μελέτη, περ. «Θεσσαλονικέων πόλις», αρ. 4, Θεσ­σαλονίκη, Φεβρουάριος 2001.
3) Ιστορίες απ’ τα χώματα, διηγήματα, σε συνέχειες στο περ. «Δυτικώς» τα 13 πρώτα, από τον Μάρτιο 2001 έως τον Σεπτέμβριο 2003˙ όλα τα διηγήματα (17) στο διαδίκτυο, ως αναρτήσεις στο blog «το τσαλίμι», http://tsalimi.blogspot.com, από τον Σεπτέμβριο 2006 έως τον Οκτώβριο 2007.
4) Μελένιο κερί, αναμμένο (μια βόλτα στα νεκροταφεία της οδού Λαγκαδά), περ. «Θεσσαλονικέων πόλις», αρ. 19(42), Θεσσαλονίκη, Δεκέμβριος 2012.




Το avatonpress.gr είναι ανεξάρτητο ενημερωτικό site και στηρίζεται μόνο σε σας. Κάνοντας κλικ στις διαφημίσεις μας βοηθάτε να συνεχίσουμε την προσπάθειά μας! Ευχαριστούμε εκ των προτέρων!

Σχολίασε κι εσύ!