Του Γιώργου Μπλιώνη
Η οικοδομική έκρηξη των προηγούμενων δεκαετιών είναι εμφανές ότι δεν μπορεί πλέον να αποτελεί πυλώνα της τοπικής οικονομίας. Ο Δήμος μας έχει κορεσθεί πολεοδομικά και δεν σηκώνει άλλη οικοδόμηση και άλλο τσιμέντο. Οι λίγοι πράσινοι και ελεύθεροι χώροι ασφυκτιούν και απειλούνται (αποτελούν μόνο το 3,7% της δημοτικής έκτασης). Ο Δήμος πρέπει να τους υπερασπιστεί αποτελεσματικά, υπογραμμίζοντας τον κοινόχρηστο χαρακτήρα τους, και να φροντίσει για την καταγραφή τους αρχικά, αλλά και για την νομική τους θωράκιση και την αύξησή τους. Τα πρώην στρατόπεδα είναι μια ύστατη λύση για να μην ξεπέσουμε σε τριτοκοσμικές καταστάσεις. Δυστυχώς, η τύχη που είχε το πρώην στρατόπεδο Στρεμπενιώτη δεν ήταν και η καλύτερη. Ακόμη και τώρα όμως, μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση. Επίσης, ο Δήμος μας πρέπει να βοηθήσει το Δήμο Παύλου Μελά στη διεκδίκηση του στρατοπέδου Καρατάσιου που βρίσκεται σχεδόν στα σύνορα με το Δήμο μας και στη μετατροπή του σε Μητροπολιτικό Πάρκο υψηλής βλάστησης, με Περιαστικές Καλλιέργειες (που ήδη εφαρμόζονται με επιτυχία εκεί και στις οποίες δραστηριοποιούνται και αρκετοί πολίτες του Δήμου μας) και ελάχιστη χρήση τσιμέντου.
Η προστασία, αναβάθμιση και οικολογική διαχείριση των πολύτιμων οικοσυστημάτων που βρίσκονται στο Δήμο μας μπορεί να αποτελέσει διέξοδο απασχόλησης και ενθάρρυνσης της «πράσινης» οικονομίας. Ο Ξηροπόταμος που κατεβαίνει από το Ασβεστοχώρι και καταλήγει στο Δενδροπόταμο αποτελεί ένα τέτοιο παράδειγμα. Ένα Ευρωπαϊκό πρόγραμμα εξυγίανσης από εστίες ρύπανσης και αποχετεύσεις, οικολογικής αναβάθμισης της βλάστησης, δημιουργίας μονοπατιών και χώρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, με διατήρηση της ανοιχτής κοίτης, χωρίς “ευθυγραμμίσεις” ή “υπογειοποιήσεις”, το οποίο θα διεκδικήσει ο Δήμος μας από κοινού με τους Δήμους Παύλου Μελά και Χορτιάτη – Πανοράματος, αλλά και με τη συνεργασία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πρωτοποριακό ΜΕΓΑΛΟ ΕΡΓΟ για τη Θεσσαλονίκη. Η προστασία και ανάδειξη των βυζαντινών νερόμυλων και των «Μεγάλων Πηγών», του Ρωμαϊκού υδραγωγείου των Πεύκων που κάποτε υδροδοτούσε όλη τη Θεσσαλονίκη, θα μπορούσε να είναι ένα άλλο παράδειγμα. Αλλά και το κομμάτι του Σέϊχ-Σου που βρίσκεται στα όρια του Δήμου μας, μπορεί να προστατευτεί σε συνεργασία με το Δασαρχείο, να αναβαθμιστεί και να υποστηρίξει νέες θέσεις εργασίας, όπως π.χ. ξεναγήσεις κατά μήκος χειμάρρων και έως τις κορυφές των λόφων.
Η διαχείριση των πάρκων και των υπόλοιπων πράσινων χώρων του Δήμου, όπως οι χείμαρροι και οι ρεματιές, πρέπει να έχει ενιαίο κατά το δυνατόν χαρακτήρα. Επίσης, πρέπει να επιδιώξουμε τη δικτύωση αυτών των χώρων, με “διαδρόμους” βλάστησης, δεντροστοιχίες και πεζόδρομους, ώστε να αποκτήσει επαφή με τα πολύτιμα οικοσυστήματα της περιοχής (Ξηροπόταμος, Σέϊχ-Σου), αλλά και να ενταχθεί σε ένα ευρύτερο μητροπολιτικό δίκτυο πράσινων χώρων που θα φτάνει ως τη θάλασσα. Θα πρέπει να εγκαταλείψουμε σταδιακά την προσέγγιση μεμονωμένων μικρών “καλλωπιστικών” πάρκων και να υιοθετήσουμε την αντίληψη της αποκατάστασης φυσικών οικοσυστημάτων, σύμφωνα και με τις σύγχρονες κατευθύνσεις της επιστήμης της αστικής οικολογίας.
Η παραγωγή τροφής στο αστικό περιβάλλον είναι κάτι που αποκτά τραγική σημασία στις σημερινές συνθήκες κρίσης, αλλά στις δυτικές χώρες έχει αναπτυχθεί ήδη από το το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και συνεχίζεται με πολύ καλά αποτελέσματα ακόμη και στις μέρες μας. Παράλληλα μπορεί να παίξει εκπαιδευτικό και ψυχαγωγικό ρόλο, αλλά και να προστατέψει ελεύθερες εκτάσεις δημόσιου και δημοτικού χαρακτήρα που σήμερα είναι υποβαθμισμένες. Γι’ αυτό θα πρέπει να εξεταστεί σοβαρά η επέκταση του θεσμού των δημοτικών λαχανόκηπων και η αλλαγή του χαρακτήρα του, ώστε να καλύψει και άλλους ενδιαφερόμενους, αλλά και να καταστεί πιο “ανοιχτός”, αυτοοργανωμένος και αλληλέγγυος, παράγοντας τρόφιμα και για συνδημότες με προβλήματα επιβίωσης.
Ο Γιώργος Μπλιώνης γεννήθηκε το 1967 στην Κολωνία της Γερμανίας από μετανάστες γονείς, αλλά μεγάλωσε από μικρός στη Θεσσαλονίκη και από το 2000 κατοικεί στις Συκιές. Είναι διδάκτορας Βιολογίας/Οικολογίας του ΑΠΘ, δημόσιος υπάλληλος στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας ενώ έχει διδάξει Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ως συμβασιούχος στο Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ. Το 2009 κυκλοφόρησε το βιβλίο του “Στα Μονοπάτια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης” από τις Εκδόσεις Κέδρος. Από 17 ετών δραστηριοποιείται σε περιβαλλοντικές και οικολογικές οργανώσεις, αλλά και στο χώρο της Πολιτικής Οικολογίας. Συμμετέχει στον Κοινωνικό Καταναλωτικό Συνεταιρισμό Θεσσαλονίκης Βιος-Coop και στις Περιαστικές Καλλιέργειες στο πρώην στρατόπεδο Καρατάσιου.