ΑυΡΑ: Η . . . πεζή πραγματικότητα μιας μαμάς
Της Κορνηλίας Χατζημασούρα*
Σύμφωνα με το πρώτο άρθρο του Eυρωπαϊκού Χάρτη των Δικαιωμάτων του Πεζού (1988) « ο πεζός έχει δικαίωμα να ζει σε ένα υγιές περιβάλλον και να απολαμβάνει ελεύθερα τους δημόσιους χώρους μέσα σε κατάλληλες συνθήκες που θα εξασφαλίζουν τη σωματική και ψυχική του υγεία »[1].
Δυστυχώς τόσο η σωματική όσο και η ψυχική μας υγεία δοκιμάζονται καθημερινά όταν επιχειρούμε να κυκλοφορήσουμε πεζοί στα πεζοδρόμια της Νεάπολης και των Συκεών.
Είμαι Νεαπολίτισσα που κατοικώ στις Συκιές. Πριν λίγους μήνες έγινα μαμά και σε τακτική βάση πηγαινοέρχομαι Συκιές – Νεάπολη όπου διαμένουν οι γονείς μου. Η αλήθεια είναι ότι τον πρώτο καιρό δεν τολμούσα να βγω μόνη με την κόρη μου από το σπίτι. Για να πάω στους γονείς μου ή προς το κέντρο με τα πόδια, χρειαζόμουν τη συνοδεία του συζύγου. Ο λόγος; Από τη μια χρειαζόμουν κάποιον με μυϊκή δύναμη να με βοηθάει ώστε να ανεβοκατεβάζω το καρότσι με την κόρη μου στα ποικίλα εμπόδια που συναντούσαμε στα πεζοδρόμια και από την άλλη, όπου τα αδιέξοδα ήταν αξεπέραστα λόγω αυτοκινήτων παρκαρισμένων στενά μεταξύ τους, σε διαβάσεις, πάνω σε πεζοδρόμια κλπ, να ελέγχει κοντά στις στροφές αν έρχονται αυτοκίνητα ώστε να μπορέσω να κατεβάσω το καρότσι στο δρόμο και να συνεχίσω την πορεία μου.
Όλη η πόλη πάσχει από πεζοδρόμια αλλά η κατάσταση σε πολλά στενά της Νεάπολης και ακόμη περισσότερο στις Συκιές, είναι τραγική. Στις περισσότερες γειτονιές τα πεζοδρόμια υφίστανται μόνο κατ’ όνομα καθώς η χρήση τους από τους πεζούς είναι ανέφικτη. Πέραν του ότι είναι πολύ στενά, κάθε κάποια μέτρα πρέπει αναγκαστικά να παρακάμψεις διάφορα εμπόδια: κολονάκια, σκαλιά πολυκατοικιών, κάδους, παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Τα περισσότερα από τα παραπάνω εμπόδια είναι κακοτεχνίες που με κάνουν να απορώ με το τι σκεφτόταν όσοι υλοποίησαν αυτά τα έργα αλλά και όσοι υπεύθυνοι δέχτηκαν να τα παραλάβουν έτσι όπως είναι.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), « το ελάχιστο πλάτος πεζοδρομίου ορίζονται τα 2,05μ, στα οποία περιλαμβάνονται 0,20μ για αρχιτεκτονικές προεξοχές, 1,50μ για ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών και 0,35μ για την τοποθέτηση πινακίδων σήμανσης, προστατευτικών κιγκλιδωμάτων και την κατασκευή κρασπέδου. […] Απαραίτητο ελάχιστο πλάτος της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών ορίζεται το 1,50μ, διάσταση που απαιτείται κατ’ελάχιστον για την άνετη διασταύρωση πεζού με χρήστη ή οδηγό αμαξιδίου οιασδήποτε μορφής (αναπηρικό, παιδικό, αγοράς κλπ.) ή με μεταφορέα πακέτων. »[2].
Ας αναλογιστούμε τώρα τα πεζοδρόμια στις γειτονιές μας και ας . . . γελάσουμε ή ας . . . κλάψουμε . . .
Σουρεαλιστικές και παράλληλα τραγελαφικές στιγμές βίωσα όταν, το καλοκαίρι του 12, ο δήμος αποφάσισε να διευρύνει το ήδη διευρυμένο πεζοδρόμιο στην Αγίου Γεωργίου (Νεάπολη). Κάποιους δρόμους παραπέρα τα πεζοδρόμια όντως χρειάζονται επειγόντως διεύρυνση αλλά η τωρινή δημαρχεία έκρινε ότι τα έργα πρέπει να γίνουν επί της Αγίου Γεωργίου. Για ποιόν άλλο λόγο πέραν του θεαθήναι; Η κύρια συνέπεια αυτών των έργων ήταν το να ζημιωθούν τα καταστήματα που βρίσκονται επί της οδού και να στενέψει αναίτια ο δρόμος.
Μπορεί η ευθύνη του δήμου για τη μη επισκευή, συντήρηση και ανακατασκευή των προβληματικών πεζοδρομίων να είναι τεράστια, μεγάλη ευθύνη έχουν όμως και οι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων οι οποίοι παρκάρουν παράνομα πάνω στα πεζοδρόμια. Έτσι ακόμα και σε φαρδιά πεζοδρόμια, ο γονιός αναγκάζεται συχνά να κατεβάσει το καρότσι στο δρόμο για να συνεχίσει την πορεία του. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι απλά ενοχλητικό (τόσο οι συνεχείς παρακάμψεις και κύκλοι, όσο και η διαπίστωση της έλλειψης σεβασμού του εκάστοτε οδηγού που αποφασίζει να παρκάρει το αυτοκίνητό του κάθετα πάνω στο πεζοδρόμιο, μη αφήνοντας χώρο για πεζούς και καρότσια). Σε άλλες περιπτώσεις είναι πραγματικά επικίνδυνο! Σε σημεία οπου δεν υπάρχει ορατότητα, το να βγάζεις το καρότσι στο δρόμο είναι ρίσκο! Σε αναγκάζει να θέσεις σε κίνδυνο τη ζωή του παιδιού σου!
Σκεφτείτε να προσπαθήσει κάποιος να κυκλοφορήσει με αναπηρικό καρότσι!
Κάτι πρέπει να γίνει. Δεν μπορεί να συνεχίσει να γίνεται αποδεκτή αυτή η κατάσταση. Εξάλλου, όπως πολύ σωστά το επισημαίνει ο συνήγορος του πολίτη σε σχετικό πόρισμά του: « Αναντίρρητα η ποιότητα της δημοκρατίας κρίνεται και από την ουσιαστική διασφάλιση των βασικών ατομικών δικαιωμάτων των εμποδιζόμενων ατόμων προς αποτροπή του κοινωνικού αποκλεισμού τους »[3].
Σας προτείνω λοιπόν να οργανωθούμε.Είτε ως ομάδα γονέων είτε ως ομάδα πολιτών. Να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε με ποιόν τρόπο θα κινηθούμε ώστε να αλλάξουμε την υπάρχουσα κατάσταση. Να μην αναγκαζόμαστε να θέτουμε σε κίνδυνο τη ζωή των παιδιών μας. Να μην δυσκολεύουμε τη ζωή των ατόμων με κινητικές δυσκολίες. Να αποκτήσουμε ποιότητα ζωής στην καθημερινότητά όταν κινούμαστε στις γειτονιές μας.
Όποιος θέλει να συμμετάσχει σε μια τέτοια προσπάθεια ας επικοινωνήσει με mail στο neapolisykies@gmail.com ή ας έρθει σε μια από τις συναντήσεις της ΑυΡΑ.
Ας πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας.
[1]http://www.pezh.gr/docs/xarths.htm
[2] http://www.ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=jwvxZe39RGk%3D&tabid=380&.
[3] http://www.synigoros.gr/resources/docs/202615.pdf
* Η Κορνηλία Χατζημασούρα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1980. Κόρη του Πέτρου και της Άννας Χατζημασούρα. Μεγάλωσε στη Νεάπολη και σπούδασε στη Μυτιλήνη στο τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας όπου και πρώτευσε. Συνέχισε τις σπουδές της στη Γαλλία με ένα πρώτο μεταπτυχιακό στις Μεθόδους Έρευνας στις Κοινωνικές Επιστήμες στο τμήμα Κοινωνιολογίας του Poitiers και ένα δεύτερο μεταπτυχιακό στη Βιοπολιτισμική Ανθρωπολογία στο Πανεπιστήμιο της Aix-en-Provence. Παρουσιάσε την Διδακτορική της διατριβή στο τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας της Νίκαιας. Εργάστηκε σε διαφορετικούς επαγγελματικούς τομείς τόσο κατά τη διάρκεια των σπουδών της όσο και μετά. Με την επιστροφή της στη Θεσσαλονίκη άρχισε να συμμετέχει ενεργά στα κοινωνικά κινήματα της πόλης αλλά και να δραστηριοποιείται σε συνεργασία με συλλόγους γυναικών Ρομά για την προαγωγή των δικαιωμάτων τους. Κατοικεί πλέον στις Συκιές. Είναι παντρεμένη με τον Αντώνη Χουχούλη και μέσα στο 2013 έγινε μαμά.
Σύμφωνα με το πρώτο άρθρο του Eυρωπαϊκού Χάρτη των Δικαιωμάτων του Πεζού (1988) « ο πεζός έχει δικαίωμα να ζει σε ένα υγιές περιβάλλον και να απολαμβάνει ελεύθερα τους δημόσιους χώρους μέσα σε κατάλληλες συνθήκες που θα εξασφαλίζουν τη σωματική και ψυχική του υγεία »[1].
Δυστυχώς τόσο η σωματική όσο και η ψυχική μας υγεία δοκιμάζονται καθημερινά όταν επιχειρούμε να κυκλοφορήσουμε πεζοί στα πεζοδρόμια της Νεάπολης και των Συκεών.
Είμαι Νεαπολίτισσα που κατοικώ στις Συκιές. Πριν λίγους μήνες έγινα μαμά και σε τακτική βάση πηγαινοέρχομαι Συκιές – Νεάπολη όπου διαμένουν οι γονείς μου. Η αλήθεια είναι ότι τον πρώτο καιρό δεν τολμούσα να βγω μόνη με την κόρη μου από το σπίτι. Για να πάω στους γονείς μου ή προς το κέντρο με τα πόδια, χρειαζόμουν τη συνοδεία του συζύγου. Ο λόγος; Από τη μια χρειαζόμουν κάποιον με μυϊκή δύναμη να με βοηθάει ώστε να ανεβοκατεβάζω το καρότσι με την κόρη μου στα ποικίλα εμπόδια που συναντούσαμε στα πεζοδρόμια και από την άλλη, όπου τα αδιέξοδα ήταν αξεπέραστα λόγω αυτοκινήτων παρκαρισμένων στενά μεταξύ τους, σε διαβάσεις, πάνω σε πεζοδρόμια κλπ, να ελέγχει κοντά στις στροφές αν έρχονται αυτοκίνητα ώστε να μπορέσω να κατεβάσω το καρότσι στο δρόμο και να συνεχίσω την πορεία μου.
Όλη η πόλη πάσχει από πεζοδρόμια αλλά η κατάσταση σε πολλά στενά της Νεάπολης και ακόμη περισσότερο στις Συκιές, είναι τραγική. Στις περισσότερες γειτονιές τα πεζοδρόμια υφίστανται μόνο κατ’ όνομα καθώς η χρήση τους από τους πεζούς είναι ανέφικτη. Πέραν του ότι είναι πολύ στενά, κάθε κάποια μέτρα πρέπει αναγκαστικά να παρακάμψεις διάφορα εμπόδια: κολονάκια, σκαλιά πολυκατοικιών, κάδους, παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Τα περισσότερα από τα παραπάνω εμπόδια είναι κακοτεχνίες που με κάνουν να απορώ με το τι σκεφτόταν όσοι υλοποίησαν αυτά τα έργα αλλά και όσοι υπεύθυνοι δέχτηκαν να τα παραλάβουν έτσι όπως είναι.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), « το ελάχιστο πλάτος πεζοδρομίου ορίζονται τα 2,05μ, στα οποία περιλαμβάνονται 0,20μ για αρχιτεκτονικές προεξοχές, 1,50μ για ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών και 0,35μ για την τοποθέτηση πινακίδων σήμανσης, προστατευτικών κιγκλιδωμάτων και την κατασκευή κρασπέδου. […] Απαραίτητο ελάχιστο πλάτος της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών ορίζεται το 1,50μ, διάσταση που απαιτείται κατ’ελάχιστον για την άνετη διασταύρωση πεζού με χρήστη ή οδηγό αμαξιδίου οιασδήποτε μορφής (αναπηρικό, παιδικό, αγοράς κλπ.) ή με μεταφορέα πακέτων. »[2].
Ας αναλογιστούμε τώρα τα πεζοδρόμια στις γειτονιές μας και ας . . . γελάσουμε ή ας . . . κλάψουμε . . .
Σουρεαλιστικές και παράλληλα τραγελαφικές στιγμές βίωσα όταν, το καλοκαίρι του 12, ο δήμος αποφάσισε να διευρύνει το ήδη διευρυμένο πεζοδρόμιο στην Αγίου Γεωργίου (Νεάπολη). Κάποιους δρόμους παραπέρα τα πεζοδρόμια όντως χρειάζονται επειγόντως διεύρυνση αλλά η τωρινή δημαρχεία έκρινε ότι τα έργα πρέπει να γίνουν επί της Αγίου Γεωργίου. Για ποιόν άλλο λόγο πέραν του θεαθήναι; Η κύρια συνέπεια αυτών των έργων ήταν το να ζημιωθούν τα καταστήματα που βρίσκονται επί της οδού και να στενέψει αναίτια ο δρόμος.
Μπορεί η ευθύνη του δήμου για τη μη επισκευή, συντήρηση και ανακατασκευή των προβληματικών πεζοδρομίων να είναι τεράστια, μεγάλη ευθύνη έχουν όμως και οι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων οι οποίοι παρκάρουν παράνομα πάνω στα πεζοδρόμια. Έτσι ακόμα και σε φαρδιά πεζοδρόμια, ο γονιός αναγκάζεται συχνά να κατεβάσει το καρότσι στο δρόμο για να συνεχίσει την πορεία του. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι απλά ενοχλητικό (τόσο οι συνεχείς παρακάμψεις και κύκλοι, όσο και η διαπίστωση της έλλειψης σεβασμού του εκάστοτε οδηγού που αποφασίζει να παρκάρει το αυτοκίνητό του κάθετα πάνω στο πεζοδρόμιο, μη αφήνοντας χώρο για πεζούς και καρότσια). Σε άλλες περιπτώσεις είναι πραγματικά επικίνδυνο! Σε σημεία οπου δεν υπάρχει ορατότητα, το να βγάζεις το καρότσι στο δρόμο είναι ρίσκο! Σε αναγκάζει να θέσεις σε κίνδυνο τη ζωή του παιδιού σου!
Σκεφτείτε να προσπαθήσει κάποιος να κυκλοφορήσει με αναπηρικό καρότσι!
Κάτι πρέπει να γίνει. Δεν μπορεί να συνεχίσει να γίνεται αποδεκτή αυτή η κατάσταση. Εξάλλου, όπως πολύ σωστά το επισημαίνει ο συνήγορος του πολίτη σε σχετικό πόρισμά του: « Αναντίρρητα η ποιότητα της δημοκρατίας κρίνεται και από την ουσιαστική διασφάλιση των βασικών ατομικών δικαιωμάτων των εμποδιζόμενων ατόμων προς αποτροπή του κοινωνικού αποκλεισμού τους »[3].
Σας προτείνω λοιπόν να οργανωθούμε.Είτε ως ομάδα γονέων είτε ως ομάδα πολιτών. Να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε με ποιόν τρόπο θα κινηθούμε ώστε να αλλάξουμε την υπάρχουσα κατάσταση. Να μην αναγκαζόμαστε να θέτουμε σε κίνδυνο τη ζωή των παιδιών μας. Να μην δυσκολεύουμε τη ζωή των ατόμων με κινητικές δυσκολίες. Να αποκτήσουμε ποιότητα ζωής στην καθημερινότητά όταν κινούμαστε στις γειτονιές μας.
Όποιος θέλει να συμμετάσχει σε μια τέτοια προσπάθεια ας επικοινωνήσει με mail στο neapolisykies@gmail.com ή ας έρθει σε μια από τις συναντήσεις της ΑυΡΑ.
Ας πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας.
[1]http://www.pezh.gr/docs/xarths.htm
[2] http://www.ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=jwvxZe39RGk%3D&tabid=380&.
[3] http://www.synigoros.gr/resources/docs/202615.pdf
* Η Κορνηλία Χατζημασούρα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1980. Κόρη του Πέτρου και της Άννας Χατζημασούρα. Μεγάλωσε στη Νεάπολη και σπούδασε στη Μυτιλήνη στο τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας όπου και πρώτευσε. Συνέχισε τις σπουδές της στη Γαλλία με ένα πρώτο μεταπτυχιακό στις Μεθόδους Έρευνας στις Κοινωνικές Επιστήμες στο τμήμα Κοινωνιολογίας του Poitiers και ένα δεύτερο μεταπτυχιακό στη Βιοπολιτισμική Ανθρωπολογία στο Πανεπιστήμιο της Aix-en-Provence. Παρουσιάσε την Διδακτορική της διατριβή στο τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας της Νίκαιας. Εργάστηκε σε διαφορετικούς επαγγελματικούς τομείς τόσο κατά τη διάρκεια των σπουδών της όσο και μετά. Με την επιστροφή της στη Θεσσαλονίκη άρχισε να συμμετέχει ενεργά στα κοινωνικά κινήματα της πόλης αλλά και να δραστηριοποιείται σε συνεργασία με συλλόγους γυναικών Ρομά για την προαγωγή των δικαιωμάτων τους. Κατοικεί πλέον στις Συκιές. Είναι παντρεμένη με τον Αντώνη Χουχούλη και μέσα στο 2013 έγινε μαμά.