Συγκοινωνία και Κυκλοφορία Πολιτών του Γιώργου Μπλιώνη
Ο Δήμος Νεάπολης – Συκεών είναι ένας πυκνά πολεοδομημένος Δήμος, με
παρωχημένο δίκτυο κυκλοφορίας και ανεπαρκή Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Είναι
εμφανής η έλλειψη μιας συνολικής μελέτης για ολόκληρο το Δήμο, μετά τη
συνένωση.
Τα δρομολόγια του ΟΑΣΘ δεν επαρκούν, οι καθυστερήσεις είναι συχνές, με αποτέλεσμα πολλές φορές τα λεωφορεία να είναι γεμάτα. Υπάρχει ανάγκη για τοπικές αστικές γραμμές (π.χ. στα Πεύκα), αλλά το ΣΑΣΘ είναι ακόμη διστακτικό. Το πρόβλημα εντείνεται με τη συνεχή επιδείνωση της κατάστασης των σχολικών λεωφορείων. Γι’ αυτό και αξίζει να εξεταστεί η πρόταση για δημιουργία δρομολογίων δημοτικής συγκοινωνίας, με μικρά λεωφορεία.
Ωστόσο, οι μετακινήσεις με λεωφορεία δεν μπορούν να είναι η αποκλειστική λύση. Σοβαρή ανακούφιση στο πρόβλημα θα έδινε η δημιουργία δικτύου Τραμ, ένα μέσο που όχι μόνο είναι οικολογικό, αλλά και ευέλικτο και κατάλληλο για ανηφορικές περιοχές. Δυστυχώς, ο κεντρικός σχεδιασμός για την πόλη από τους αξιωματούχους της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ επικέντρωσε στο Μετρό και εγκατέλειψε το Τραμ. Το Μετρό ουσιαστικά εξυπηρετεί σχεδόν αποκλειστικά το Δήμο Θεσσαλονίκης. Οι δυσκολίες κατασκευής του είχαν επισημανθεί, κυρίως από οικολογικές οργανώσεις, αλλά δεν εισακούστηκαν, με αποτέλεσμα οι εργασίες κατασκευής να είναι πολύ πιθανό ότι θα ξεπεράσουν τη δεκαετία. Αν είχε επιλεγεί η λύση του Τραμ, η Θεσσαλονίκη θα είχε ένα αποτελεσματικό μέσο μεταφοράς από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, με άμεσες δυνατότητες επέκτασης στους περιφερειακούς Δήμους του Πολεοδομικού Συγκροτήματος. Δυστυχώς, οι Δήμαρχοι αυτών των Δήμων αποδέχτηκαν παθητικά αυτό το μονοδιάστατο σχεδιασμό, όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Εκτός από τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ελάχιστη προσοχή έχει δοθεί μέχρι σήμερα και για πιο ήπια μέσα μετακίνησης, όπως το ποδήλατο. Κι όμως, σχετικά εύκολα θα μπορούσαν να μελετηθούν και να δημιουργηθούν ποδηλατόδρομοι που θα συνδυάζουν διαδρομές σε εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον, στον Άγιο Παύλο και στα Πεύκα.
Επίσης, προσοχή θα πρέπει να δοθεί και στη μετακίνηση πεζών, όχι μόνο με καλύτερα προσβάσιμα πεζοδρόμια, αλλά και με δημιουργία εκτεταμένων πεζόδρομων. Η μίζερη εμπειρία από την ως τώρα δημιουργία των ελάχιστων πεζόδρομων στο Δήμο μας δείχνει ότι αυτοί κατασκευάζονται προσχηματικά και πολύ γρήγορα κατακλύζονται από αυτοκίνητα! Η δημιουργία μονοπατιών προς το Σέϊχ-Σου είναι επίσης μια πρόταση που σκοπό έχει να ενθαρρύνει τις περιπατητικές διαδρομές αναψυχής προς το δάσος.
Είναι προφανές από τα παραπάνω ότι για τη βελτίωση της συγκοινωνίας και της μετακίνησης των πολιτών, αλλά και της ποιότητας ζωής τους θα πρέπει να μειωθεί η χρήση του ΙΧ. Επίσης θα πρέπει να μειωθεί ο δημόσιος χώρος που τώρα αποδίδεται στη στάθμευση. Γι’ αυτό θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην κατασκευή δημοτικών υπόγειων πάρκινγκ. Ο γενικότερος σχεδιασμός θα πρέπει να διαπνέεται από μια οικολογική προσέγγιση, παράλληλα με τον κύριο στόχο των καλύτερων μετακινήσεων. Η σημερινή παράδοση στην κυριαρχία του ΙΧ και η συνεχής υποβάθμιση της δυνατότητας των μετακινήσεων, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες κρίσης, θα πρέπει να αντιστραφεί άμεσα.
Τα δρομολόγια του ΟΑΣΘ δεν επαρκούν, οι καθυστερήσεις είναι συχνές, με αποτέλεσμα πολλές φορές τα λεωφορεία να είναι γεμάτα. Υπάρχει ανάγκη για τοπικές αστικές γραμμές (π.χ. στα Πεύκα), αλλά το ΣΑΣΘ είναι ακόμη διστακτικό. Το πρόβλημα εντείνεται με τη συνεχή επιδείνωση της κατάστασης των σχολικών λεωφορείων. Γι’ αυτό και αξίζει να εξεταστεί η πρόταση για δημιουργία δρομολογίων δημοτικής συγκοινωνίας, με μικρά λεωφορεία.
Ωστόσο, οι μετακινήσεις με λεωφορεία δεν μπορούν να είναι η αποκλειστική λύση. Σοβαρή ανακούφιση στο πρόβλημα θα έδινε η δημιουργία δικτύου Τραμ, ένα μέσο που όχι μόνο είναι οικολογικό, αλλά και ευέλικτο και κατάλληλο για ανηφορικές περιοχές. Δυστυχώς, ο κεντρικός σχεδιασμός για την πόλη από τους αξιωματούχους της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ επικέντρωσε στο Μετρό και εγκατέλειψε το Τραμ. Το Μετρό ουσιαστικά εξυπηρετεί σχεδόν αποκλειστικά το Δήμο Θεσσαλονίκης. Οι δυσκολίες κατασκευής του είχαν επισημανθεί, κυρίως από οικολογικές οργανώσεις, αλλά δεν εισακούστηκαν, με αποτέλεσμα οι εργασίες κατασκευής να είναι πολύ πιθανό ότι θα ξεπεράσουν τη δεκαετία. Αν είχε επιλεγεί η λύση του Τραμ, η Θεσσαλονίκη θα είχε ένα αποτελεσματικό μέσο μεταφοράς από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, με άμεσες δυνατότητες επέκτασης στους περιφερειακούς Δήμους του Πολεοδομικού Συγκροτήματος. Δυστυχώς, οι Δήμαρχοι αυτών των Δήμων αποδέχτηκαν παθητικά αυτό το μονοδιάστατο σχεδιασμό, όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Εκτός από τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ελάχιστη προσοχή έχει δοθεί μέχρι σήμερα και για πιο ήπια μέσα μετακίνησης, όπως το ποδήλατο. Κι όμως, σχετικά εύκολα θα μπορούσαν να μελετηθούν και να δημιουργηθούν ποδηλατόδρομοι που θα συνδυάζουν διαδρομές σε εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον, στον Άγιο Παύλο και στα Πεύκα.
Επίσης, προσοχή θα πρέπει να δοθεί και στη μετακίνηση πεζών, όχι μόνο με καλύτερα προσβάσιμα πεζοδρόμια, αλλά και με δημιουργία εκτεταμένων πεζόδρομων. Η μίζερη εμπειρία από την ως τώρα δημιουργία των ελάχιστων πεζόδρομων στο Δήμο μας δείχνει ότι αυτοί κατασκευάζονται προσχηματικά και πολύ γρήγορα κατακλύζονται από αυτοκίνητα! Η δημιουργία μονοπατιών προς το Σέϊχ-Σου είναι επίσης μια πρόταση που σκοπό έχει να ενθαρρύνει τις περιπατητικές διαδρομές αναψυχής προς το δάσος.
Είναι προφανές από τα παραπάνω ότι για τη βελτίωση της συγκοινωνίας και της μετακίνησης των πολιτών, αλλά και της ποιότητας ζωής τους θα πρέπει να μειωθεί η χρήση του ΙΧ. Επίσης θα πρέπει να μειωθεί ο δημόσιος χώρος που τώρα αποδίδεται στη στάθμευση. Γι’ αυτό θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην κατασκευή δημοτικών υπόγειων πάρκινγκ. Ο γενικότερος σχεδιασμός θα πρέπει να διαπνέεται από μια οικολογική προσέγγιση, παράλληλα με τον κύριο στόχο των καλύτερων μετακινήσεων. Η σημερινή παράδοση στην κυριαρχία του ΙΧ και η συνεχής υποβάθμιση της δυνατότητας των μετακινήσεων, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες κρίσης, θα πρέπει να αντιστραφεί άμεσα.