Στοιχεία-σοκ: Μέσα στην κρίση οι Ελληνες έχασαν 45 δισ. ευρώ και 1 εκατ. θέσεις εργασίας
Σοκαριστικά είναι τα στοιχεία της έκθεσης του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, η οποία παρουσιάστηκε στη Θεσσαλονίκη, και δείχνει τεράστια συρρίκνωση του εισοδήματος των Ελλήνων κατά την περίοδο της κρίσης, ενα εκατομμύριο θέσεις εργασίας χαμένες, ενώ παράλληλα, κρούεται ο κώδωνας του κινδύνου για νέα αύξηση της ανεργίας, αλλά και για τη βιωσιμότητα του Ασφαλιστικού.
Συγκεκριμένα, η έρευνα προβλέπει μακρά περίοδο στασιμότητας για την ελληνική οικονομία με υψηλή ανεργία και νέα ελλείμματα στο Ασφαλιστικό σταδιακά από το 2016, έτος όπου κατά τις εκτιμήσεις τα Ταμεία θα χρειασθούν 950 εκατ. ευρώ επιπλέον, προβλέπει ύστερα από την πενταετή κρίση και την απώλεια εισοδημάτων 45 δισ. ευρώ και σχεδόν 1 εκατ. θέσεων εργασίας.
Η έκθεση μιλά για σταδιακή κατάρρευση των αποθεματικών του ασφαλιστικού συστήματος (ΣΚΑ), με οριακό έτος το 2016, αλλά και κορύφωση του δημογραφικού προβλήματος της Ελλάδας από το 2044, οπότε -με βάση τη σημερινή τάση στην αναλογία γεννήσεων/θανάτων- αναμένεται να σταματήσει η φυσική εξέλιξη του ελληνικού πληθυσμού.
Χαρακτηριστική η φράση του επιστημονικού διευθυντή του ΙΝΕ, Σάββα Ρομπόλη, που τονίζει ότι αν δεν αλλάξει η ακολουθούμενη πολιτική «ακόμη και αν καταργηθούν οι συντάξεις το σύστημα θα παραμείνει ελλειμματικό».
Συγκεκριμένα ανέφερε: «Ακόμη και αν καταργηθούν οι συντάξεις, το σύστημα θα παραμείνει ελλειμματικό, αν δεν ληφθούν μια σειρά από μέτρα, όπως: το σταμάτημα της λιτότητας, η αύξηση των μισθών, η τόνωση της εγχώριας ζήτησης μέσω και της μείωσης των τιμών των προϊόντων, η στροφή των ελληνικών επιχειρήσεων στην εξυπηρέτηση και της εξωτερικής ζήτησης και, μακροπρόθεσμα η βελτίωση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, μέσω της επένδυσης στην τεχνολογική και παραγωγική ανασυγκρότηση».
Ο επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου πρόσθεσε ότι είναι πλέον αναγκαία η δημιουργία νέου πλαισίου χρηματοδότησης του συνταξιοδοτικού συστήματος με την ανεύρεση νέων πόρων εκτός κρατικού προϋπολογισμού.
Ζητούνται πρόσθετα 950 εκατ. για το 2016
Όπως είπε, για να πληρωθούν οι συντάξεις το 2016, το Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΣΚΑ) θα πρέπει, εκτός από τις εισφορές και την κρατική χρηματοδότηση, να βρει πρόσθετους πόρους ύψους 950 εκατ. ευρώ, οι οποίοι αυξάνονται σε 1,4 δισ. ευρώ για το 2017 και 2,5 δισ. για το 2018.
Τα πράγματα «σκουραίνουν» περαιτέρω μετά το 2023, καθώς στην περίοδο που ξεκινά το συγκεκριμένο έτος και ολοκληρώνεται το 2028 αναμένεται να συνταξιοδοτηθούν περίπου 380.000 "baby boomers" (σ.σ. η γενιά των γεννηθέντων μεταξύ 1946 και αρχών της δεκαετίας του '60), που θα προστεθούν στα 3 εκατ. Συνταξιούχων. «Για να πάρουν σύνταξη άλλα 380.000 άτομα, το ΣΚΑ θα χρειαστεί το 2023 πρόσθετους πόρους 3,8 δισ. και το 2028 περί τα 6,5 δισ. ευρώ», επισήμανε ο κ. Ρομπόλης.
«Έρχονται μελαγχολικά χρόνια»
Ο ίδιος σημείωσε ότι αν δεν ληφθούν όλα τα προαναφερθέντα μέτρα, «το διάστημα 2015-2025 θα είναι περίοδος στασιμότητας και τα χρόνια που θα ακολουθήσουν προβλέπονται μελαγχολικά».
Ισχυρίστηκε δε ότι όλα τα μέτρα που ελήφθησαν τα τελευταία χρόνια για το Ασφαλιστικό κατόρθωσαν να μεταθέσουν το έτος της κρίσης κατά μόλις 24 μήνες (από το 2014 στο 2016), αφού η αύξηση της ανασφάλιστης και αδήλωτης εργασίας και η αδυναμία πληρωμής των ασφαλιστικών εισφορών ασκούν μεγάλες πιέσεις στις αντοχές του συστήματος.
Ούτε με ενιαίο Ταμείο για όλους βγαίνουν οι αριθμοί
«Το ζήτημα δεν είναι αν θα είναι ένα ή τρία τα ταμεία, αλλά πώς θα είναι οργανωμένα και τι παροχές θα δίνουν» δήλωσε ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, Γιάννης Παναγόπουλος ερωτηθείς για την κυβερνητική πρόθεση να συγχωνευθούν τα Ταμεία σε ένα.
Από την πλευρά του, ο κ. Ρομπόλης επισήμανε ότι τα αποθεματικά των ταμείων είναι οριακά και ανέρχονται σε μόλις 4,5 δισ. ευρώ (το ποσόν που αντιστοιχεί σε συντάξεις δύο μηνών). Πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση φαίνεται να πηγαίνει πράγματι σε ένα ταμείο «κι αυτό θα οδηγήσει σε μείωση συντάξεων όλων των ταμείων που έχουν εσωτερικές διαφορές, με την ελπίδα να εξασφαλιστεί η ενίσχυση του συρρικνωμένου αποθεματικού τους. Ούτε αυτό, όμως, θα είναι αρκετό για να ανταποκριθεί το ασφαλιστικό σύστημα στις υποχρεώσεις του».
Δραματική μείωση του εισοδήματος των ελληνικών νοικοκυριών κατά 41 δισ. ευρώ
Αναφορικά με το διαθέσιμο πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών που προέρχεται από εργασία (δηλαδή οι αποδοχές μισθωτών και αυτοαπασχολουμένων), τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι μειώθηκε από το 2010 έως το 2013 κατά 41 δισ. ευρώ και έως το τέλος του 2014 θα μειωθούν επιπλέον κατά 2 δισ. ευρώ οδηγώντας την εγχώρια ζήτηση (που θεωρείται κινητήρια δύναμη για την οικονομία και την παραγωγή) στα επίπεδα του 1990 (-32,4% από το 2009).
Μετά τα 5 έτη της εσωτερικής υποτίμησης το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ διαπιστώνει, μεταξύ των άλλων, ότι το ΑΕΠ σωρευτικά (στην εξαετία 2008 - 2014) θα είναι μειωμένο κατά 23,2% και ως αγοραστική δύναμη (ΑΕΠ ανά κάτοικο σε σταθερές τιμές) θα βρίσκεται στα επίπεδα του 2000.
Το διαθέσιμο πραγματικό εισόδημα θα είναι, συνολικά, μικρότερο κατά 43 δισ. ευρώ ιδιαίτερα μετά τις μειώσεις που έγιναν στους μισθούς (-30 δισ. ευρώ, από 85 δισ. ευρώ το 2009 στα 56 δισ. ευρώ το 2014, προ φόρων). Οι μέσες πραγματικές αποδοχές από το 81% που ήταν το 2009 σε σύγκριση με τις αντίστοιχες των 15 χωρών της Ε.Ε., θα βρεθούν στο 65% στο τέλος του 2014, ενώ η αγοραστική δύναμη του μέσου ακαθάριστου μισθού στην Ελλάδα, λόγω των μειώσεων, βρίσκεται στα επίπεδα που ήταν το 1995. Οι μέσες ετήσιες αποδοχές (ακαθάριστος μισθός + εισφορές εργοδότη) το 2014 είναι, ήδη, μικρότερες από αυτές της Σλοβενίας και της Κύπρου και ανέρχονται σε 21.930 ευρώ έναντι περίπου 35.000 ευρώ στην Ισπανία, 39.000 ευρώ στη Γερμανία, 49.000 ευρώ στη Γαλλία και 45.000 ευρώ στην Ιρλανδία.
Το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος βρίσκεται, πλέον, στο χαμηλότερο επίπεδο μετά τις χώρες της Αν. Ευρώπης, αλλά, η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε διαδικασία αποεπένδυσης (στο -10% του καθαρού εγχώριου προϊόντος οι καθαρές επενδύσεις και στα επίπεδα του 1994 οι ακαθάριστες), οι εξαγωγές δεν παρουσιάζουν δυναμισμό, ενώ έχει πέσει και η παραγωγικότητα της εργασίας.
Συγκεκριμένα, η έρευνα προβλέπει μακρά περίοδο στασιμότητας για την ελληνική οικονομία με υψηλή ανεργία και νέα ελλείμματα στο Ασφαλιστικό σταδιακά από το 2016, έτος όπου κατά τις εκτιμήσεις τα Ταμεία θα χρειασθούν 950 εκατ. ευρώ επιπλέον, προβλέπει ύστερα από την πενταετή κρίση και την απώλεια εισοδημάτων 45 δισ. ευρώ και σχεδόν 1 εκατ. θέσεων εργασίας.
Η έκθεση μιλά για σταδιακή κατάρρευση των αποθεματικών του ασφαλιστικού συστήματος (ΣΚΑ), με οριακό έτος το 2016, αλλά και κορύφωση του δημογραφικού προβλήματος της Ελλάδας από το 2044, οπότε -με βάση τη σημερινή τάση στην αναλογία γεννήσεων/θανάτων- αναμένεται να σταματήσει η φυσική εξέλιξη του ελληνικού πληθυσμού.
Χαρακτηριστική η φράση του επιστημονικού διευθυντή του ΙΝΕ, Σάββα Ρομπόλη, που τονίζει ότι αν δεν αλλάξει η ακολουθούμενη πολιτική «ακόμη και αν καταργηθούν οι συντάξεις το σύστημα θα παραμείνει ελλειμματικό».
Συγκεκριμένα ανέφερε: «Ακόμη και αν καταργηθούν οι συντάξεις, το σύστημα θα παραμείνει ελλειμματικό, αν δεν ληφθούν μια σειρά από μέτρα, όπως: το σταμάτημα της λιτότητας, η αύξηση των μισθών, η τόνωση της εγχώριας ζήτησης μέσω και της μείωσης των τιμών των προϊόντων, η στροφή των ελληνικών επιχειρήσεων στην εξυπηρέτηση και της εξωτερικής ζήτησης και, μακροπρόθεσμα η βελτίωση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, μέσω της επένδυσης στην τεχνολογική και παραγωγική ανασυγκρότηση».
Ο επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου πρόσθεσε ότι είναι πλέον αναγκαία η δημιουργία νέου πλαισίου χρηματοδότησης του συνταξιοδοτικού συστήματος με την ανεύρεση νέων πόρων εκτός κρατικού προϋπολογισμού.
Ζητούνται πρόσθετα 950 εκατ. για το 2016
Όπως είπε, για να πληρωθούν οι συντάξεις το 2016, το Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΣΚΑ) θα πρέπει, εκτός από τις εισφορές και την κρατική χρηματοδότηση, να βρει πρόσθετους πόρους ύψους 950 εκατ. ευρώ, οι οποίοι αυξάνονται σε 1,4 δισ. ευρώ για το 2017 και 2,5 δισ. για το 2018.
Τα πράγματα «σκουραίνουν» περαιτέρω μετά το 2023, καθώς στην περίοδο που ξεκινά το συγκεκριμένο έτος και ολοκληρώνεται το 2028 αναμένεται να συνταξιοδοτηθούν περίπου 380.000 "baby boomers" (σ.σ. η γενιά των γεννηθέντων μεταξύ 1946 και αρχών της δεκαετίας του '60), που θα προστεθούν στα 3 εκατ. Συνταξιούχων. «Για να πάρουν σύνταξη άλλα 380.000 άτομα, το ΣΚΑ θα χρειαστεί το 2023 πρόσθετους πόρους 3,8 δισ. και το 2028 περί τα 6,5 δισ. ευρώ», επισήμανε ο κ. Ρομπόλης.
«Έρχονται μελαγχολικά χρόνια»
Ο ίδιος σημείωσε ότι αν δεν ληφθούν όλα τα προαναφερθέντα μέτρα, «το διάστημα 2015-2025 θα είναι περίοδος στασιμότητας και τα χρόνια που θα ακολουθήσουν προβλέπονται μελαγχολικά».
Ισχυρίστηκε δε ότι όλα τα μέτρα που ελήφθησαν τα τελευταία χρόνια για το Ασφαλιστικό κατόρθωσαν να μεταθέσουν το έτος της κρίσης κατά μόλις 24 μήνες (από το 2014 στο 2016), αφού η αύξηση της ανασφάλιστης και αδήλωτης εργασίας και η αδυναμία πληρωμής των ασφαλιστικών εισφορών ασκούν μεγάλες πιέσεις στις αντοχές του συστήματος.
Ούτε με ενιαίο Ταμείο για όλους βγαίνουν οι αριθμοί
«Το ζήτημα δεν είναι αν θα είναι ένα ή τρία τα ταμεία, αλλά πώς θα είναι οργανωμένα και τι παροχές θα δίνουν» δήλωσε ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, Γιάννης Παναγόπουλος ερωτηθείς για την κυβερνητική πρόθεση να συγχωνευθούν τα Ταμεία σε ένα.
Από την πλευρά του, ο κ. Ρομπόλης επισήμανε ότι τα αποθεματικά των ταμείων είναι οριακά και ανέρχονται σε μόλις 4,5 δισ. ευρώ (το ποσόν που αντιστοιχεί σε συντάξεις δύο μηνών). Πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση φαίνεται να πηγαίνει πράγματι σε ένα ταμείο «κι αυτό θα οδηγήσει σε μείωση συντάξεων όλων των ταμείων που έχουν εσωτερικές διαφορές, με την ελπίδα να εξασφαλιστεί η ενίσχυση του συρρικνωμένου αποθεματικού τους. Ούτε αυτό, όμως, θα είναι αρκετό για να ανταποκριθεί το ασφαλιστικό σύστημα στις υποχρεώσεις του».
Δραματική μείωση του εισοδήματος των ελληνικών νοικοκυριών κατά 41 δισ. ευρώ
Αναφορικά με το διαθέσιμο πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών που προέρχεται από εργασία (δηλαδή οι αποδοχές μισθωτών και αυτοαπασχολουμένων), τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι μειώθηκε από το 2010 έως το 2013 κατά 41 δισ. ευρώ και έως το τέλος του 2014 θα μειωθούν επιπλέον κατά 2 δισ. ευρώ οδηγώντας την εγχώρια ζήτηση (που θεωρείται κινητήρια δύναμη για την οικονομία και την παραγωγή) στα επίπεδα του 1990 (-32,4% από το 2009).
Μετά τα 5 έτη της εσωτερικής υποτίμησης το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ διαπιστώνει, μεταξύ των άλλων, ότι το ΑΕΠ σωρευτικά (στην εξαετία 2008 - 2014) θα είναι μειωμένο κατά 23,2% και ως αγοραστική δύναμη (ΑΕΠ ανά κάτοικο σε σταθερές τιμές) θα βρίσκεται στα επίπεδα του 2000.
Το διαθέσιμο πραγματικό εισόδημα θα είναι, συνολικά, μικρότερο κατά 43 δισ. ευρώ ιδιαίτερα μετά τις μειώσεις που έγιναν στους μισθούς (-30 δισ. ευρώ, από 85 δισ. ευρώ το 2009 στα 56 δισ. ευρώ το 2014, προ φόρων). Οι μέσες πραγματικές αποδοχές από το 81% που ήταν το 2009 σε σύγκριση με τις αντίστοιχες των 15 χωρών της Ε.Ε., θα βρεθούν στο 65% στο τέλος του 2014, ενώ η αγοραστική δύναμη του μέσου ακαθάριστου μισθού στην Ελλάδα, λόγω των μειώσεων, βρίσκεται στα επίπεδα που ήταν το 1995. Οι μέσες ετήσιες αποδοχές (ακαθάριστος μισθός + εισφορές εργοδότη) το 2014 είναι, ήδη, μικρότερες από αυτές της Σλοβενίας και της Κύπρου και ανέρχονται σε 21.930 ευρώ έναντι περίπου 35.000 ευρώ στην Ισπανία, 39.000 ευρώ στη Γερμανία, 49.000 ευρώ στη Γαλλία και 45.000 ευρώ στην Ιρλανδία.
Το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος βρίσκεται, πλέον, στο χαμηλότερο επίπεδο μετά τις χώρες της Αν. Ευρώπης, αλλά, η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε διαδικασία αποεπένδυσης (στο -10% του καθαρού εγχώριου προϊόντος οι καθαρές επενδύσεις και στα επίπεδα του 1994 οι ακαθάριστες), οι εξαγωγές δεν παρουσιάζουν δυναμισμό, ενώ έχει πέσει και η παραγωγικότητα της εργασίας.
iefimerida.gr
