Νόμος και Τάξη στο Ελληνικό El Dorado - Το βίντεο που δείχνει όσα γίνονται στη Β. Χαλκιδική [video]
Στη Βορειοανατολική Χαλκιδική έχει αναπτυχθεί το δυνατότερο κοινωνικό κίνημα στην Ελλάδα...
Τί μπορεί να συμβαίνει σε μια μικρή επαρχία, ώστε να αριθμεί μεταξύ των κατοίκων της 350 υπόδικους; Ώστε ειδικές δυνάμεις με πλήρη εξοπλισμό να εισβάλλουν μέρα μεσημέρι στα χωριά για να κάνουν συλλήψεις, ενώ άνδρες, γυναίκες και παιδιά να εξαφανίζονται, για να εντοπιστούν ώρες αργότερα στα υπόγεια του πλησιέστερου αστυνομικού μεγάρου; Πόλεμος, θα έλεγε κανείς, ή επιχείρηση καταστολής ενός τρομερού εσωτερικού εχθρού, όπου κάθε συνταγματική τάξη καταλύεται. Αυτή λοιπόν είναι η μεταχείριση που έχει επιφυλάξει το ελληνικό κράτος στους κατοίκους της Β.Α. Χαλκιδικής, που αντιδρούν στα μεταλλευτικά σχέδια που προχωρούν στον τόπο τους.
Οι περισσότεροι έχουμε παρακολουθήσει τα τεκταινόμενα μέσα από τον παραμορφωτικό φακό των κυρίαρχων ΜΜΕ. Ίσως είναι όντως δύσκολο λοιπόν, ακόμα και για κάποιον με τις καλύτερες προθέσεις, να κατανοήσει πώς γίνεται στις μέρες της οικονομικής ανέχειας που διανύουμε, κάποιοι να αντιδρούν σε ένα έργο που υπόσχεται ανάπτυξη και θέσεις εργασίας. Τη στιγμή δε που η ελληνική κυβέρνηση διαλαλεί πως εργάζεται για να προσελκύσει ξένες επενδύσεις στη χώρα, η εξόρυξη χαλκού και χρυσού που σχεδιάζει η καναδική πολυεθνική Eldorado Gold στη βόρεια Ελλάδα, στα σύνορα σχεδόν του Αγίου Όρους στο τρίτο πόδι της Χαλκιδικής, έχει προταχθεί ως ένα έργο κομβικής σημασίας. Κι επειδή στην περιοχή προϋπάρχουν ορυχεία και έχουν ζήσει γενιές μεταλλωρύχων, μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να θεωρηθεί από κάποιους έως και φυσική.
Έτσι, οι κάτοικοι της Β.Α Χαλκιδικής που αντιδρούν στην εξόρυξη, έχουν χαρακτηριστεί κατά καιρούς ως μια παρεούλα γραφικών ψευτοοικολόγων, με την υπόνοια μάλιστα ότι κινούνται ή υποκινούνται από ίδια συμφέροντα. Αυτό βέβαια, τις σπάνιες φορές που αναφέρονται στο δημόσιο διάλογο, γιατί κατά βάση οι διαμαρτυρίες τους αποκλείονται από την πλειοψηφία των ΜΜΕ, τα οποία έχουν αποσιωπήσει τις ανακοινώσεις τους, όπως και πορείες δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων.
Παρ’ όλ’ αυτά, αν άκουγε κανείς, τα επιχειρήματα που έχουν να παρουσιάσουν δεν είναι αμελητέα, καθώς επιστημονικοί φορείς, όπως το Συμβούλιο Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, βεβαιώνουν ότι η εξόρυξη θα έχει σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις για την περιοχή, ιδίως στο πόσιμο νερό. Το έργο δε, που προβλέπει και ένα ανοιχτό ορυχείο, σχεδιάζεται μέσα σ’ένα πανέμορφο δάσος μεγάλης οικολογικής αξίας, το δάσος των Σκουριών, που σύμφωνα με την Ελληνική Δασολογική Εταιρεία είναι αδύνατον να αποκατασταθεί. Την ίδια στιγμή, σοβαρά οικονομικά στοιχεία, κάποια εκ των οποίων έχουν παρουσιαστεί και έχουν γίνει αποδεκτά και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αμφισβητούν κατά πόσο το έργο αυτό θα έχει οικονομικά οφέλη για οποιονδήποτε άλλο πέραν της εταιρείας. Ως προς το αν οι αντιδρώντες, τέλος, αποτελούν μειοψηφία, στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές φάνηκε μάλλον το αντίθετο, καθώς ο προηγούμενος δήμαρχος που ήταν και ένθερμος υποστηρικτής του έργου αποδοκιμάστηκε, για να κερδίσει ένας συνδυασμός με την πλειοψηφία των μελών του να είναι ενεργοί στο κίνημα εναντίον της επέκτασης των μεταλλείων.
Οι κάτοικοι λοιπόν που αντιδρούν καταγγέλλουν ότι η δημόσια διαβούλευση που προβλέπεται ως προϋπόθεση για να πάρουν έγκριση έργα τόσο μεγάλης κλίμακας όσο το σχεδιαζόμενο ορυχείο, δεν έγινε ποτέ. Αντίθετα, απέναντι στα επιχειρήματά τους, το κράτος είχε να παρουσιάσει μόνο τα ΜΑΤ, που φύλαγαν τις εγκαταστάσεις της εταιρείας και κατέστειλαν κάθε κινητοποίησή τους. Έτσι, άνθρωποι που μέχρι τότε δεν είχαν γνωρίσει άλλες εντάσεις, όταν δήλωσαν την αντίθεσή τους στο εξορυκτικό σχέδιο, έφαγαν για πρώτη φορά στη ζωή τους δακρυγόνα, ξυλοκοπήθηκαν, κυνηγήθηκαν μέσα στην ίδια τους τη γη.
Το Φεβρουάριο του 2013, πραγματοποίηθηκε από αγνώστους εμπρηστική επίθεση στο εργοτάξιο της εταιρείας στο δάσος των Σκουριών, με αποτέλεσμμα να καταστραφούν οχήματα συνεργαζόμενων εργολάβων. Τότε εξαπολύθηκε από την κυβέρνηση η επιχείρηση μαζικών διώξεων που περιγράφηκε στην αρχή, και οι αντιδρώντες κάτοικοι αναβαθμίστηκαν στους χαρακτηρισμούς από γραφικοί σε οργανωμένους εγκληματίες. "Εάν οποιαδήποτε κοινότητα, χωριό ή κωμόπολη στην Ελλάδα έχει την εντύπωση ότι μπορεί να μετατραπεί σε γαλατικό χωριό και να εφαρμόσει δικό του Σύνταγμα, δικό του δίκαιο και τον αυτοδικαίως κανόνα ζωής αυτό δεν πρόκειται να περάσει", δήλωνε εμφατικά ο τότε Υπουργός Δημοσίας Τάξεως, κ. Δένδιας. «Η επένδυση θα γίνει με κάθε κόστος», διαβεβαίωνε στα διεθνή ΜΜΕ ο ίδιος ο Πρωθυπουργός.
«Το κόστος είναι η δική μας η ζωή»,απαντούν οι κάτοικοι, που καταγγέλλουν μέσω των δικηγόρων τους τυφλές και φρονηματικές διώξεις και συνεχίζουν ν’ αντιδρούν. Και αν τελικά για κάποιο λόγο έχουν καταστεί επικίνδυνοι για την κυβέρνηση, είναι στην πραγματικότητα γιατί αμφισβητούν την ανάπτυξη και τις επενδύσεις όπως προτάσσονται από την κυρίαρχη πολιτική. Γιατί διεκδικούν τα δάση, τη γη και το νερό. Γιατί πάνω απ’ όλα διεκδικούν την ελευθερία να ορίζουν πώς θα ζουν στον τόπο τους και αγωνίζονται γι’ αυτό.
Παραγωγή-Έρευνα: Γεωργία Ανάγνου
Κάμερα: Wiktor Roch Dobraczynski - Αλεξία Τσαγκάρη
Μοντάζ: Πάνος Βουτσαράς