Περίοδο χάριτος ώς το 2040, επιμήκυνση των πληρωμών ώς το 2080 και σταθεροποίηση των επιτοκίων κάτω από το 1,5% προτείνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, διαφορετικά το ελληνικό χρέος θα εκτοξευθεί στο 293% του ΑΕΠ ώς το 2060.

Περιληπτικό σημείωμα της -υπό διαμόρφωση- πρότασης του Ταμείου για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, που διέρρευσε χθες στο πρακτορείο Bloomberg, τονίζει ότι «η επίτευξη της βιωσιμότητας απαιτεί τη διατήρηση των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας σε πολύ χαμηλά επίπεδα για παρατεταμένη περίοδο, έτσι ώστε να μειωθεί το χρέος επαρκώς, πριν η Ελλάδα μπορέσει να επιστρέψει στις αγορές -σε μια μεγαλύτερη κλίμακα».

Σύμφωνα με το Ταμείο, πρώτος στόχος πρέπει να είναι η διατήρηση των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας στο 15% του ΑΕΠ τουλάχιστον για τις επόμενες δύο-τρεις δεκαετίες.

Δεύτερον, η μείωση του χρέους να είναι διατηρήσιμη για πολλά χρόνια. Με άλλα λόγια, λύσεις που προσφέρουν προσωρινή μόνο χαλάρωση αλλά δεν οδηγούν σε συνεχή μείωση του χρέους δεν είναι συνεπείς με τη βιωσιμότητα.

Τρίτον, οποιαδήποτε λύση αναδιάρθρωσης του χρέους να είναι σθεναρή έναντι των πτωτικών σοκ έτσι ώστε να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα.

Στις υποθέσεις του βασικού σεναρίου που εξετάζει το ΔΝΤ βλέπει:

▶ πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ ώς το 2018 και παραμονή γύρω από αυτό το επίπεδο για χρόνια,

▶ μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης του ελληνικού ΑΕΠ 1,3%,

▶ πληθωρισμό 1,9% και

▶ βαθμιαία σύγκλιση των επίσημων επιτοκίων στο 3,8%.

Θεωρεί ακόμη ότι, λόγω του υψηλού επιπέδου «κόκκινων» δανείων και των επιπλέον κεφαλαιακών αναγκών, οι ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν έως και 20 δισ. ευρώ ακόμη για την ενίσχυσή τους ενώ βλέπει ότι τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις μεταξύ 2015 και 2030 θα προσεγγίσουν μόνο τα 5 δισ. ευρώ.

Στις επιπλέον χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας περιλαμβάνει ακόμη καθυστερούμενες οφειλές 7 δισ. ευρώ του Ελληνικού Δημοσίου και τη δημιουργία «μαξιλαριού» ρευστότητας ύψους 7,7 δισ. ευρώ.

Οι προτάσεις που το Ταμείο καταθέτει για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους περιλαμβάνουν:

⒈ Αναστολή των πληρωμών, αρχικού κεφαλαίου και τόκων, όλων των ευρωπαϊκών δανείων που δόθηκαν στην Ελλάδα ώς το 2040. Συγκεκριμένα:

● Επιμήκυνση της περιόδου χάριτος για τα δάνεια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) έως και κατά 17 χρόνια, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) κατά 6 χρόνια, ενώ για τα διμερή δάνεια (GLF) κατά 20 χρόνια. Η επιμήκυνση αυτή θα μειώσει τα τοκοχρεολύσια κατά 5% του ΑΕΠ μεταξύ 2020 και 2040 (από το 13% στο 8% του ΑΕΠ).

● Η τρέχουσα αναστολή των πληρωμών των τόκων των δανείων του EFSF που δεν περιλαμβάνονται στο PSI θα πρέπει να επεκταθεί κατά ακόμη 17 χρόνια ενώ τα επιτόκια των δανείων GLF, των δανείων του ESM και των σχετικών με το PSI δανείων του EFSF θα πρέπει επίσης να ανασταλούν για 24 χρόνια. Αυτό θα μειώσει το βάρος των τόκων κατά 4,5% του ΑΕΠ την περίοδο 2016-2040 (από 6% σε 1,5% του ΑΕΠ).

⒉ Η ωρίμανση όλων των δανείων θα πρέπει να παραταθεί ώς το 2080. Με αυτόν τον τρόπο οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας θα διατηρηθούν κάτω από το 20% ώς το 2060.

⒊ Διόρθωση των επιτοκίων. Τα επιτόκια των δανείων των EFSF, ESM πρέπει να οριστούν το πολύ ώς το 1,5%, τουλάχιστον ώς το 2045. Στα διμερή δάνεια (GLF) το σπρεντ 0,50% -που επιβάλλεται πάνω από το επιτόκιο του Euribor- θα πρέπει να εξαλειφθεί.

Το ΔΝΤ θεωρεί αυτές τις προσαρμογές των επιτοκίων καθοριστικής σημασίας για τη μείωση του ελληνικού χρέους κατά 30% του ΑΕΠ ώς το 2040 και κατά 70% ώς το 2060, όπως και για τη μείωση των χρηματοδοτικών αναγκών κατά 4% του ΑΕΠ ώς το 2040 και κατά 14% ώς το 2060.

⒋ Οι λεπτομέρειες του πακέτου ελάφρυνσης του χρέους θα πρέπει να συμφωνηθούν εκ των προτέρων ενώ η εφαρμογή τους να περιέχει και εμπροσθοβαρή συστατικά αλλά και υπό όρους συστατικά βάσει των εφαρμοζόμενων πολιτικών (στην αξιολόγηση του τέλους της κάθε χρονιάς).

Εντείνει τις πιέσεις του προς την Ευρώπη, και δη στο Βερολίνο, το ΔΝΤ για τη λήψη συγκεκριμένων αποφάσεων για την ελάφρυνση του χρέους, λίγα εικοσιτετράωρα πριν από το Eurogroup της 24ης Μαΐου.

Στο πλαίσιο αυτό, χθες το ΔΝΤ έκανε ακόμα πιο συγκεκριμένες τις προτάσεις του, μέσω διαρροής εμπιστευτικού εγγράφου στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg, με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Τζακ Λιου να ζητά από τον επικεφαλής του Εurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ μεγαλύτερη ευελιξία από τους Ευρωπαίους στις συνομιλίες με την Ελλάδα για το πώς θα μπει σε βιώσιμη τροχιά το χρέος.

Το «παζάρι» μεταξύ των δανειστών συνεχίζεται και αναμένεται να ενταθεί τα επόμενα εικοσιτετράωρα, με το Ταμείο να επιδιώκει τη σύνταξη ενός δεσμευτικού χάρτη, που θα περιγράφει σαφή μέτρα και την ανάληψη συγκεκριμένων δεσμεύσεων όχι μόνο από την ελληνική πλευρά αλλά και από τους δανειστές.

Σε αυτό το σκέλος λοιπόν οι επιδιώξεις του ΔΝΤ και της ελληνική πλευράς συμπίπτουν.

Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ -εν μέσω διαρροών από το Ταμείο, αρχικά μέσω της «Wall Street Journal»- εμφανίστηκε ικανοποιημένος από την πρόοδο των συζητήσεων για το ελληνικό χρέος και θεωρεί ότι μπορεί να υπάρξει συμφωνία.

Οπως διαπιστώνει, αυτοί που τάσσονται υπέρ μιας μεγάλης εμπροσθοβαρούς ελάφρυνσης του χρέους έχουν μετριάσει τη στάση τους και αυτοί που έχουν πει πως δεν χρειάζεται ελάφρυνση επίσης έχουν αλλάξει στάση.

«Φέτος ή τον επόμενο χρόνο μπορούμε να μειώσουμε το κόστος του βασικού δανειακού πακέτου για τους Ελληνες. Μακροπρόθεσμα, έχουμε αρκετές επιλογές που μπορούμε να εξετάσουμε σε ό,τι αφορά τη λήξη του χρέους, την περίοδο χάριτος και τα επιτόκια. Η προτίμησή μου θα ήταν να έχουμε ξεκάθαρες επιλογές για τα μέτρα που είμαστε προετοιμασμένοι να λάβουμε και τότε να δούμε πότε θα χρειαστούν» είπε ο Ντάισελμπλουμ, στο περιθώριο της συνεδρίασης των G7 στην Ιαπωνία, όπου συζήτησε με τον Τζακ Λιου την πρόοδο της αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος.

Υπέρ της άμεσης μείωσης του ελληνικού χρέους τάχθηκε, σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα «Le Monde», χθες ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ καθώς οι τριγμοί στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα εντείνονται, ενόψει του επικείμενου δημοψηφίσματος για την παραμονή της Βρετανίας στην Ε.Ε. αλλά και από την κοινωνική αναστάτωση στη Γαλλία λόγω του εργασιακού νομοσχεδίου.

Στην ερώτηση εάν συμφωνεί ότι θα πρέπει να υπάρξει μια συμφωνία για τη μείωση του ελληνικού χρέους για τις προσεχείς δεκαετίες και όχι μόνο διευθέτηση ώς το 2018, ο Γιούνκερ απάντησε χαρακτηριστικά:

«Εάν μειώναμε το ελληνικό χρέος τώρα δεν θα είχε καμία χρησιμότητα για τη χώρα, δεδομένου ότι δεν υποχρεούται να πληρώσει τίποτα τα επόμενα χρόνια. Θα ήταν όμως μια αναγνώριση της συλλογικής προσπάθειας που έχει καταβληθεί από τους Ελληνες. Τους έχουμε πάρει πολλά, τους έχουμε δώσει λίγα. Θα πρέπει να τους επιστρέψουμε την αξιοπρέπειά τους».

Ανέφερε μάλιστα ότι δεν μπορεί να φανταστεί ποια θα ήταν η αντίδραση σε Παρίσι και Μασσαλία, αν η Γαλλία έπρεπε να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις σαν αυτές που επιβλήθηκαν στους Ελληνες.

Τι λέει ο Σόιμπλε για όλα αυτά;

Σύμφωνα με τους «Financial Times», o Γερμανός υπουργός Οικονομικών βρίσκεται στην πιο δύσκολη θέση.

Οπως σημειώνουν, αναζητά συμφωνία με το ΔΝΤ ενώ είναι εγκλωβισμένος, καθώς δεν θέλει να πάει στη γερμανική Βουλή ούτε ρύθμιση χρέους, ούτε απόφαση για συνέχιση του ελληνικού προγράμματος χωρίς το Ταμείο.

Σύμφωνα εξάλλου με δημοσιεύματα στον γερμανικό Τύπο, ο Σόιμπλε εξαιτίας της εμμονής του στις πολιτικές λιτότητας βρέθηκε… απομονωμένος στη σύνοδο των G7, στην Ιαπωνία.