Ο τίτλος «Ερμιτάζ: Πύλη στην Ιστορία» είναι απολύτως αντιπροσωπευτικός της έκθεσης που φιλοξενείται στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο. Παρουσιάζει 80 έργα από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης, ενός από τα κορυφαία του κόσμου.

Μπορεί αριθμητικά να αποτελούν ένα απειροελάχιστο δείγμα των μόνιμων συλλογών του ρωσικού μουσείου, ωστόσο η έκθεση καταφέρνει τον σκοπό της. Δηλαδή, να εισαγάγει τον Ελληνα επισκέπτη στον ρωσικό πολιτισμό ξεκινώντας από τον χρόνο και τον τρόπο συγκρότησης των συλλογών από τους τσάρους της δυναστείας των Ρομανόφ και παράλληλα να ξεδιπλώσει ένα συνοπτικό αλλά περιεκτικό πανόραμα της ευρωπαϊκής τέχνης μέσα από τα έργα σημαντικών δημιουργών διαφορετικών καλλιτεχνικών τάσεων.

Παρουσιάζονται πολύτιμα αντικείμενα υψηλής αισθητικής από τον 5ο αι. π.Χ. μέχρι τον 20ό.

Η έκθεση εντάσσεται στον κύκλο των εκδηλώσεων του Ετους Ελλάδας-Ρωσίας και είναι η κορυφαία διοργάνωση στην Αθήνα. Προσωπικά αντικείμενα των Ρομανόφ και πολύτιμα διπλωματικά δώρα, μαζί με έργα ζωγραφικής και γλυπτικής κορυφαίων Ευρωπαίων από τον Θεοτοκόπουλο, τον Ντελακρουά και τον Ρούμπενς μέχρι τον Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ και τον Μπονάρ, εκτίθενται.

«Το Ερμιτάζ είναι μια εγκυκλοπαίδεια της ρωσικής τέχνης», είπε χθες ο Μιχαήλ Μπορισόβιτς Πιοτρόφσκι, γενικός διευθυντής του Κρατικού Μουσείου του Ερμιτάζ που βρέθηκε στο ΒΧΜ και μίλησε για τις πολιτιστικές ανταλλαγές που πραγματοποιήθηκαν ανάμεσα στις δύο χώρες, αλλά και για το σπουδαίο μουσείο που διευθύνει. Από την πλευρά της η γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη χαρακτήρισε «κορυφαίο το γεγονός με τα αριστουργήματα του Ερμιτάζ».

«Η έκθεση σχεδιάστηκε με τρόπο που να εισάγει τον Ελληνα επισκέπτη στην ευρωπαϊκή τέχνη από την εποχή της Αναγέννησης ώς σήμερα. Το σκεπτικό της περιστρέφεται γύρω από το σκεπτικό των συλλογών του Ερμιτάζ και τον τρόπο συγκρότησής τους από τους τσάρους συλλέκτες της δυναστείας των Ρομανόφ», είπε η Κατερίνα Δελλαπόρτα, διευθύντρια του ΒΧΜ που είχε και την επιμέλεια της έκθεσης.

Σχεδιάστηκε μουσειολογικά από το ΒΧΜ και ο επισκέπτης ξεκινάει την περιήγηση από το κεντρικό κτίριο. Εκτός από την ιστορία δημιουργίας του Ερμιτάζ που χτίστηκε στις όχθες του ποταμού Νέβα, ιδιαίτερη θέση κατέχουν τα χρυσά αντικείμενα από την περίφημη Σιβηρική Συλλογή που συγκροτήθηκε από τον Μεγάλο Πέτρο.

Χρυσές πόρπες, κοσμήματα και σκεύη δουλεμένα με λεπτότητα είναι σωζόμενα δείγματα του πολιτισμού των Σκυθών που ζούσαν νομαδικά, ενώ ξεχωρίζουν τα ελληνιστικά αριστουργήματα καθώς οι Σκύθες είχαν έρθει σε επαφή με την ελληνική τέχνη και δημιούργησαν τον ελληνο-σκυθικό ρυθμό.

Ο τσάρος Πέτρος έχοντας αντιληφθεί την αξία τους είχε βγάλει διατάγματα και καλούσε τους υπηκόους να φέρνουν τα αντικείμενα στην Πετρούπολη. Ξεχωρίζουν το ζευγάρι σκουλαρικιών με τα μικρά περιστέρια, ένα ενώτιο διακοσμημένο με ολόγλυφες μορφές της Σανδαλίζουσας Νίκης κ.ά.

Στις αίθουσες που ακολουθούν παρουσιάζονται προσωπικά αντικείμενα της δυναστείας των Ρομανόφ που σκιαγραφούν το προφίλ των τσάρων και την εποχή τους. Διπλωματικά δώρα, όπως εκείνα του Πέρση βασιλιά Ναντίρ Σαχ προς την τσαρίνα Αννα Ιβάνοβνα: μυροδοχείο, δίσκος και βραχιόλι για το πόδι από ρουμπίνια, σμαράγδια, μαργαριτάρια επικολλημένα με μαστίχα!

Η ταμπακιέρα από χρυσό, ασήμι, σμάλτο και πολύτιμους λίθους με το πορτρέτο της αυτοκράτειρας Ελισάβετ Πετρόβνα, ένα περίτεχνο ασημένιο κιβώτιο του 17ου αιώνα και δύο καρφίτσες από την Κίνα, δώρα προς τη Μεγάλη Αικατερίνη, αλλά και η βαλίτσα με τα χρυσά εκκλησιαστικά αντικείμενα που έπαιρνε πάντα μαζί του ο Αλέξανδρος Α'.

Στις τρεις αίθουσες των περιοδικών εκθέσεων ξεδιπλώνεται το πανόραμα της ευρωπαϊκής τέχνης από την Αναγέννηση έως τις μέρες μας. Κυριαρχούν τα έργα ζωγραφικής τα οποία παρουσιάζονται χρονολογικά.

Σε περίοπτη θέση βρίσκεται το έργο του Θεοτοκόπουλου «Οι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος», η «Ανάπαυση κατά τη φυγή στην Αίγυπτο» του Λορέντσο Λότο, δείγμα της βενετικής αναγέννησης, «Η Ασπιλος Σύλληψη» του Μουρίγιο που εκφράζει το ισπανικό μπαρόκ, «Εσθήρ ενώπιον Ασουήρου» του Πουσέν που περικλείει τον ρομαντισμό της Γαλλίας.

Οι επισκέπτες θα δουν τον «Βάκχο» από τον κύκλο του Καραβάτζιο, «Ερωτας και ψυχή» του Κανόβα, έργα των Ντελακρουά, Μπονάρ κ.ά. Κορυφαίο της έκθεσης είναι και το μικρών διαστάσεων «Απογευματινό τοπίο με δύο άντρες» του Γερμανού ρομαντικού ζωγράφου Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ.

► Info: Τα επίσημα εγκαίνια γίνονται σήμερα το πρωί από τους υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκο Κοτζιά και της Ρωσικής Ομοσπονδίας Σεργκέι Λαβρόφ και το απόγευμα μετά τις 7 η έκθεση ανοίγει για το κοινό.