«Οχι» στην έκδοση των -δύο πρώτων- Τούρκων αξιωματικών που κατέφυγαν στην Ελλάδα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στη γείτονα τον περασμένο Ιούλιο, πρότεινε στο Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου, η εισαγγελέας του δικαστηρίου κυρία Βασιλική Θεοδώρου. 

Στη σημερινή πρώτη δικάσιμο (καθώς η υπόθεση έχει τριχοτομηθεί), η κυρία Θεοδώρου ζήτησε από τους ανώτατους δικαστές να απορριφθεί ως νομικά απαράδεκτο το αίτημα έκδοσης των τουρκικών αρχών, ενώ επέμεινε στην ίδια θέση και στην περίπτωση, κατά την οποία οι δικαστές θελήσουν να μπουν στην ουσία της υπόθεσης: «κινδυνεύουν να μην έχουν δίκαιη δίκη, να υποστούν βασανιστήρια, και εξευτελιστική απάνθρωπη συμπεριφορά», ήταν το βασικό της επιχείρημα. 

Η κυρία Θεοδώρου εκτίμησε ότι «από τα πρακτικά της πρωτοβάθμιας δίκης και τα έγγραφα της δικογραφίας, αλλά και όσων ακούστηκαν εδώ, προκύπτει ότι δεν υπάρχουν εν προκειμένω όλες οι προυποθέσεις έκδοσης που ορίζονται στα άρθρα της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ)». Η εισαγγελική λειτουργός χαρακτήρισε παντελώς αόριστη την περιγραφή των περιστατικών στο κατηγορητήριο ενώ υπογράμμισε και την απουσία κρίσιμων στοιχείων στον "φάκελο".

Η ίδια επεσήμανε μάλιστα ότι οι εισαγγελικές αρχές Τουρκίας δεν απάντησαν επί συγκεκριμένων ερωτημάτων της Εισαγγελίας Εφετών Αθηνών (σύμφωνα με την αρχή της ειδικότητας, κατά την ΕΣΔΑ). 

Τα ανθρώπινα δικαιώματα, η Τουρκία, και η δίκαιη δίκη

Πηγαίνοντας ένα βήμα πιο πέρα, στην περίπτωση δηλαδή κατά την οποία οι δικαστές θελήσουν να κρίνουν την ουσία της υπόθεσης, η κυρία Θεοδωρου επέμεινε στο "όχι" για την έκδοση των αξιωματικών, επικαλούμενη στοιχεία για την καταπάτηση θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Τουρκία, χιλιάδες απολύσεις και συλλήψεις, αυθαιρεσίες του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης στην Τουρκία. 

«Προκύπτει ότι, εφόσον εκδοθούν στην Τουρκία, υπάρχει κίνδυνος να μη δικαστούν από ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστηριο. Υπαρχει κίνδυνος να υποβληθούν σε βασανιστήρια, απάνθρωπη και εξευτελιςτική μεταχείριση», είπε. 

Και προσθεσε: «Θεωρώ μη επιτρεπτη την έκδοσή τους (...). Κάθε άνθρωπος δικαιούται σεβασμό στη ζωή και προστασία από βασανιστήρια. Είναι δικαιώματα που δεν περιορίζονται, ούτε αναστέλλονται».

Τί είπαν οι εκζητούμενοι 

Στο δικαστήριο μίλησαν και οι ίδιοι οι εκζητούμενοι. Ο πρωτος αξιωματικός ανέφερε : «τη σύζυγο και τον αδερφό μου, και τη συζυγό του,  τους έχουν απομακρύνει από τη δουλεά τους , χωρίς καμία δικαιολογία. Οι τραπεζικοί μας λογαριασμοί, και η περιουσία μας έχει δημευθεί. Της γυναίκας μου, έχουν δεσμεύςει και το διαβατήριο. Άρχισαν να συλλαμβάνονται οι σύζυγοι στρατιωτικών. Ήρθαμε στην Ελλάδα για να σώσουμε τη ζωή μας,  και μας λένε προδότες. Μας ποναει πολύ που είπανε ότι πουλήσαμε  στρατιωτικά μυστικά στην Ελλάδα». 

O ίδιος έκανε μάλιστα αναφορά σε παραδείγματα βασανιστηρίων με ηλεκτρικά, με γκλοπς : «πολλοί συνάδελφοι, μάθαμε, χειρουργηθηκαν σαν έντερα. Υπάρχουν αυτοκτονίες στις φυλακές, λέγεται. Σε στάβλους αφήνουν τους ανθρώπους, γυμνούς, χωρίς φαγητό, και όταν χάνουν τις αισθήσεις τους, τους βάζουν να υπογράφουν διάφορα. Στην Τουρκία οι στρατιωτικοί είναι σαν καταραμένοι.Λυπάμαι που λέω όλα αυτά για τη δική μου πατρίδα».

Προηγουμένως στο δικαστήριο προβλήθηκε βιντεο με συλλήψεις δικαστών μέσα στο ανώτατο δικαστηριο της Τουρκίας. Απόδειξη, όπως είπαν οι συνήγοροι των Τούρκων αξιωματικών κ. Χρίστος Μυλωνόπουλος και κ. Όμηρος Ζέλιος, "ότι δεν πρόκειται να τύχουν δίκαιης δίκης".

Ως μάρτυρες κατά της έκδοσης εξετάστηκαν μεταξύ άλλων ο ναύαρχος ε.α.  κ. Φενέκος, ο καθηγητης του ΑΠΘ Κ.Τσιτσελίκης, και ο καθηγητής και πρώην υπουργός Δικαιοσυνης κ. Μιχ. Σταθόπουλος. Μάλιστα ο τελυεταίος είπε χαρακτηριστικά : «αν ήμουν εγώ υπουργός Δικαιοσύνης, δεν θα ενέκρινα την έκδοσή τους. Δεν ειναι αντιτουρκική ενέργεια η μη έκδοση. Αν είχε γίνει πραξικόπημα και είχε έρθει στην Ελλάδα ο Ερντογάν, θα έλεγα το ίδιο. Να μην εκδοθεί. Ακόμα και οι διεθνείς σχέσεις πρέπει να υποχωρούν μπροστά στη θεμελιώδη αρχή να μην βασανιζονται οι άνθρωποι. Η ιστορία θα δικαιώσει μια απόφασή σας κατα της έκδοσης». 

Δημήτρης Παξινός: «Θα υπερισχύσει το κράτος δικαίου;»

Ο πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Δημήτρης Παξινός σε δήλωσή του, θέτει το ερώτημα «θα υπερισχύσει το κράτος δικαίου» ή «θα υπερισχύσει η πολιτική σκοπιμότητα, όπως αυτή εκφράστηκε μέσα από τη δήλωση κυβερνητικών παραγόντων, του κ. Τσίπρα μη εξαιρουμένου, που ουσιαστικά προκαταλαμβάνουν την κρίση του Ανωτάτου Δικαστηρίου». Ο Άρειος Πάγος καλείται να αποφανθεί αν θα εκδώσει τους οκτώ Τούρκους στρατιωτικούς, όπου τους περιμένουν μετά βεβαιότητας απάνθρωπα βασανιστήρια και η ανυπαρξία των εγγυήσεων της δίκαιης δίκης. Καλείται να αποφανθεί αν θα υπερισχύσει το κράτος δικαίου, όπως συνέβη με τις δύο αποφάσεις του Εφετείου Αθηνών ή θα υπερισχύσει η πολιτική σκοπιμότητα, όπως αυτή εκφράστηκε μέσα από τη δήλωση κυβερνητικών παραγόντων, του κ. Τσίπρα μη εξαιρουμένου, που ουσιαστικά προκαταλαμβάνουν την κρίση του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Καλούνται οι αρεοπαγίτες», αναφέρει «να αποφανθούν εάν τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι υπαρκτά και στηρίζονται διαχρονικά από την Ελληνική Δικαιοσύνη ή ποικίλλουν αναλόγως των περιστάσεων και της πολιτικής εμπλοκής».

Αλέξανδρος Λυκουρέζος

Ο δικηγόρος Αλέξανδρος Λυκουρέζος σε ανακοίνωσή του αναφέρει ότι «τρία διαφορετικά συμβούλια του Αρείου Πάγου, ήτοι δεκαπέντε αρεοπαγίτες και τρεις εισαγγελείς, πρόκειται τελικώς να επιληφθούν εντός της εβδομάδας του αιτήματος των τουρκικών αρχών για την έκδοση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών, και της έφεσης του εισαγγελέως εφετών, κ. Λιόγα, κατά του εφετειακού βουλεύματος, με το οποίο αποφασίστηκε η μη έκδοσή τους». Θεωρεί «ακατανόητη, ομολογουμένως, η τριχοτόμηση μιας ενιαίας υπόθεσης, στο βαθμό που εμφανίζει τη δικαιοσύνη εκτεθειμένη στον κίνδυνο αντιφατικών αποφάσεων. Δεν έγινε, άραγε, αντιληπτό από την ηγεσία της Δικαιοσύνης το πολιτικό αδιέξοδο που θα προκληθεί στην περίπτωση που τα τρία συμβούλια αποφανθούν διαφορετικά επί των αυτών πραγματικών περιστατικών;».

Και εξηγεί, «αν μεν το ένα συμβούλιο απορρίψει το σχετικό αίτημα των τουρκικών αρχών, τότε ως προς τους αντίστοιχους εκζητούμενους το ζήτημα τερματίζεται εκεί, χωρίς καμία απολύτως δυνατότητα έκδοσης των, αφού σύμφωνα με το άρθρο 452 παρ. 1 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ο υπουργός Δικαιοσύνης δεσμεύεται από μια τέτοια απόφαση του δικαστηρίου.

Αν, κάτι που θέλω να πιστεύω ότι δεν θα συμβεί, το άλλο συμβούλιο ταχθεί υπέρ της έκδοσης, η τύχη των αντιστοίχων εκζητουμένων μεταβιβάζεται και εναπόκειται πλέον στα χέρια του υπουργού Δικαιοσύνης και έτσι ένα αμιγώς δικαστικό θέμα θα μετατραπεί σε σοβαρό πρόβλημα της εκτελεστικής εξουσίας! ».

Σε άλλο σημείο της δήλωσης του ο κ. Λυκουρέζος υπογραμμίζει: «Αν συνεπώς ένα συμβούλιο του Αρείου Πάγου κρίνει νόμιμη την έκδοση και το άλλο την αρνηθεί, η χώρα μας κινδυνεύει να εμπλακεί σε μια πολιτικό-διπλωματική περιδίνηση και η τύχη των εκζητουμένων να μετατραπεί από αμιγώς νομικό σε ευθέως πολιτικό ζήτημα».

Εδώ η επιστολή του προέδρου της πολιτικής ομάδας των Φιλελεύθερων στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο Γκι Φέρχοφστατ προς τον στον Αλέξη Τσίπρα