Προβολή ταινίας από την Γ΄ΕΛΜΕ-Θ: Τα 400 Χτυπήματα
την Παρασκευή 3 Μάρτη στις 7.30 μμ. στο 1ο Γυμνάσιο Συκεών. Θα
ακολουθήσει συζήτηση.
Τα 400 Χτυπήματα Les Quatre Cents
Coups
«Τα
400 χτυπήματα είναι το πιο περήφανο,
το πιο πεισματάρικο, το πιο
ξεροκέφαλο,
με άλλα λόγια
το πιο ελεύθερο φιλμ του κόσμου»
Ζαν-Λυκ Γκοντάρ
Γαλλική ταινία
1959 | Ασπρόμαυρο /Διάρκεια: 93'
- Σκηνοθεσία Φρανσουά Τριφώ
- Σενάριο: Φρανσουά Τριφώ, Μαρσέλ Μουσί
- Φωτογραφία: Ανρί Ντεκέ
- Μουσική: Ζαν Κονσταντάν
- με τους: Ζαν-Πιερ Λεό, Κλερ Μοριέ, Αλμπέρ Ρεμί, Γκι Ντεκόμπλ, Ζορζ Φλαμάν
Υπόθεση:
Ο Αντουάν Ντουανέλ είναι δεκατριών χρονών και ζει στο Παρίσι, με τους γονείς του. Η αδιαφορία των γονιών και η αυταρχική συμπεριφορά των καθηγητών του στο σχολείο, προκαλεί στον Αντουάν, ο οποίος ονειρεύεται την ελευθερία της θάλασσας, μια τάση φυγής από το καταπιεστικό, σχολικό και οικογενειακό περιβάλλον, ένα ταξίδι φυγής στους δρόμους του Παρισιού.
Ο Αντουάν Ντουανέλ είναι δεκατριών χρονών και ζει στο Παρίσι, με τους γονείς του. Η αδιαφορία των γονιών και η αυταρχική συμπεριφορά των καθηγητών του στο σχολείο, προκαλεί στον Αντουάν, ο οποίος ονειρεύεται την ελευθερία της θάλασσας, μια τάση φυγής από το καταπιεστικό, σχολικό και οικογενειακό περιβάλλον, ένα ταξίδι φυγής στους δρόμους του Παρισιού.
Συνοπτική κριτική
Πικρή, ευαίσθητη, με λυρική
διάθεση, σχόλιο πάνω στην παιδική ηλικία και την εφηβεία. Μια από τις πιο συγκλονιστικές
ιστορίες ενηλικίωσης στην ιστορία του σινεμά.Τα 400 χτυπήματα είναι μια ταινία με θέμα την παιδική ηλικία, έντονα βιωματική, που προσφέρεται για πολλαπλές αναγνώσεις, με την παιδαγωγική σχέση που διατρέχει ολόκληρη την ιστορία να είναι το ζητούμενο. Ένα θαυμάσιο ποίημα που μας κάνει να αναγνωρίσουμε την παιδικότητα, το ζωντανό πυρήνα της ανθρώπινης ψυχής που είναι η κινητήριος δύναμη της επιθυμίας και της δημιουργίας. Η ταινία μας εισάγει στο στενό κόσμο του Αντουάν, τη σχολική τάξη. Στη τάξη αυτή οι περιθωριακοί καταπιέζονται από την αυταρχική φιγούρα του δασκάλου. Εδώ το διάλειμμα είναι ανταμοιβή για καλές επιδόσεις και όχι δικαίωμα.
Ερασιτέχνες ηθοποιοί, φυσικά ντεκόρ, σκηνοθετική αμεσότητα και αυτοσχεδιαστική διάθεση αφήνουν πίσω τους μια ακαδημαϊκή αφηγηματική αγκύλωση δεκαετιών και με μια αφοπλιστική κινηματογραφική χειρονομία ενώνουν το σελιλόιντ με την καθαρή ποίηση και την πικρή "αλήθεια εκεί έξω" με την κινηματογραφική απόλαυση. Μια από τις ταινίες που γέννησε τη nouvelle vague και επηρέασε ολόκληρο το μοντέρνο σινεμά.
Στόχος της nouvelle vague ήταν να αντιταχθεί στην παράδοση. Ο Τρυφώ, ο Γκοντάρ, ο Ρενέ, ο Ρομέρ, ο Ριβέτ κ. ά. ήθελαν να συλλάβουν με μια «ποιητική» ματιά την πραγματική ζωή, θέλοντας να αναβιώσουν την παράδοση των γαλλικών φιλμ της δεκαετίας του ’30 που είχε διακοπεί από τον πόλεμο. Ήταν ένας τρόπος να αντιδράσουν στην αποσύνθεση και τη στασιμότητα των επιτηδευμένων ταινιών "ποιότητας" που κυριαρχούσαν στη Γαλλία στη δεκαετία του ’50 (ως κριτικός μάλιστα ο Τρυφώ είχε γράψει «…Ξεσηκωθείτε ενάντια στο γαλλικό σινεμά, σπάστε τα καθίσματα όταν έρχεστε αντιμέτωποι με τόσο προσβλητικά φιλμ…»), αναζητώντας
Υπάρχει ένας έντονος αυθορμητισμός που σπάνια συναντάς στον κινηματογράφο. Χωρίς άμεσα υποκειμενικά πλάνα από την οπτική γωνία του Αντουάν όλη η ταινία είναι ιδωμένη μέσα από τα μάτια του, εκφράζοντας την ευαισθησία του εφήβου που αναζητά τον εαυτό του και την κατανόηση των γύρω του. Σπάνια βλέπουμε πράγματα έξω από το μυαλό του Αντουάν γι’ αυτό και οι μεγάλοι παρουσιάζονται σαν τρομακτικές καρικατούρες, μακριά από τη ρεαλιστική ματιά ενός ενήλικα, μέσα όμως στην πραγματικότητα όπως την αντιλαμβάνεται ένας έφηβος.
Ο Αντουάν κινείται συνεχώς, γιατί η κίνηση ισοδυναμεί με τη ζωή, μπορεί να κάνει «κύκλους» επιστρέφοντας ξανά και ξανά στο «ίδιο σημείο», όμως η κίνηση του προσφέρει τη χαρά και την ένταση που αναζητά. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι σε κάθε μείωση της κινητικότητας τα κωμικά στοιχεία υποχωρούν ενώ το τελευταίο παγωμένο πλάνο σχεδόν τρομάζει, αφήνοντας μας με τη μελαγχολική εικόνα μιας «παραστρατημένης» εφηβείας.
Ο Αντουάν είναι το παιδί των πίσω θρανίων. «Παραβατικός» και «τεμπέλης» , που «έχει αλλού το μυαλό του» και η «αντιμετώπιση» του είναι και σήμερα
δυσεπίλυτος γρίφος για τον εκπαιδευτικό. Θα ταξιδέψουμε μαζί του ή θα ορθώσουμε
κι εμείς τον δικό μας …φράχτη;;
διακρίσεις
ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΝΝΩΝ