Ο πρωθυπουργός απαντά στην Ιερά Σύνοδο, που είχε δηλώσει ότι δε θα αποδεχθεί την χρήση του όρου "Μακεδονία" στην ονομασία της ΠΓΔΜ, διαβεβαιώνοντας την Εκκλησία ότι θα λάβει υπόψη την εκκλησιαστική πτυχή με τη δέουσα προσοχή, αλλά σημειώνοντας ότι υπεύθυνη βάσει Συντάγματος για το ζήτημα είναι η κυβέρνηση και πως είναι διακριτοί οι ρόλοι Εκκλησίας - Πολιτείας.

Υπενθυμίζεται ότι επιστολή στον πρωθυπουργό είχε απεύθυνει η Διαρκής Ιερά Σύνοδος με την οποία κατέστησε σαφές ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί την χρήση του όρου "Μακεδονία" στην ονομασία της ΠΓΔΜ.

Ο αρχιεπίσκοπος, εξερχόμενος της Μονής Πετράκη, προχώρησε στις εξής δηλώσεις: "Όλοι παρακολουθούμε με ενδιαφέρον και αγωνία αυτή την υπερκινητικότητα για το θέμα της Μακεδονίας, επομένως και η εκκλησία έχει κάθε δικαιολογία να ενδιαφερθεί για αυτό το θέμα, διότι, όπως ξέρουμε όλοι μας, δεν είναι θέμα μόνο εθνικό είναι θέμα και εκκλησιαστικό". Όπως τόνισε ο κ. Ιερώνυμος, η Εκκλησία και ο ίδιος προσωπικά, παρακολουθεί με πολλή αγωνία και συγκίνηση το θέμα, ενώ τάχθηκε κατά των συλλλαλητηρίων.

Σκληρή ήταν η απάντηση πηγών του υπουργείου Εξωτερικών στην Διαρκή Ιερά Σύνοδο.

"Άραγε, η ηγεσία της Εκκλησίας αποφάσισε να συμπορευθεί με το νεοναζιστικό μόρφωμα της «Χρυσής Αυγής»;", αναφέρουν χαρακτηριστικά κύκλοι του ΥπΕξ.

"Η ηγεσία της Εκκλησίας αποφάσισε να κάνει ανοικτή παρέμβαση στις πολιτικές υποθέσεις της χώρας. Επειδή έχει ξεπεράσει τα όρια των «αρμοδιοτήτων» της, μήπως να μας πει κιόλας η Εκκλησία και ποιο «όνομα» θέλει η ίδια για να το διαπραγματευτεί η κυβέρνηση με τα Σκόπια; Η ηγεσία της Εκκλησίας, προτού εκφράσει άποψη, δεν μπήκε ούτε καν στον κόπο να ρωτήσει την κυβέρνηση, για να ενημερωθεί ποιες είναι οι θέσεις της και πως έχει αποφασίσει να χειριστεί τις διαπραγματεύσεις με την πΓΔΜ;", συμπληρώνουν χαρακτηριστικά από το υπουργείο Εξωτερικών.

"Η ηγεσία της Εκκλησίας, όπως δηλώνει ρητά και κατηγορηματικά ότι δεν θέλει να εμπλέκεται το κράτος στις «ιερές υποθέσεις» της, θα πρέπει να γνωρίζει, εξίσου ξεκάθαρα, ότι επιβάλλεται να μην εμπλέκεται και η ίδια στις κρατικές και διπλωματικές υποθέσεις. Ειδικά, σε τέτοια, τόσο σοβαρά εθνικά ζητήματα εξωτερικής πολιτικής".

Η ηγεσία της Εκκλησίας η οποία δηλώνει ότι κόπτεται για τα εθνικά θέματα, επιβάλλεται να είναι ιδιαίτερα προσεκτική και να εστιάζει στο εθνικό συμφέρον και όχι στην εξυπηρέτηση των ιδιωτικών συμφερόντων ιεραρχών, και, πολύ πιθανώς, των προσωπικών πολιτικών «συγγενειών» τους, με πρόσχημα δήθεν τις ανησυχίες του «ποιμνίου» τους για το ονοματολογικό".

Η Ιερά Σύνοδος έχει πάντως αυστηρά εκκλησιαστικούς λόγους για τους οποίους την απασχολεί το ζήτημα, εξ ου και ο πρωθυπουργός στην απάντηση του σημειώσε ότι θα λάβει υπόψη την εκκλησιαστική πτυχή.  Η Ιερά Σύνοδος ειδικότερα ανησυχεί ότι χρήση του όρου «Μακεδονία» ή παραγώγου του ως συστατικού ονόματος άλλου Κράτους,  θα έχει επιπτώσεις και στην ονομασία της σχισματικής αυτοαποκαλούμενης εκκλησίας της «Μακεδονίας”.

Άλλωστε δεν ήταν η πρώτη αναφορά της ΔΙΣ στην αυτοαποκαλούμενη εκκλησία της Μακεδονίας τον τελευταίο καιρό. Μόλις πριν από περίπου ένα μήνα, η ΔΙΣ είχε σπεύσει να εκφράσει την ανησυχία της για το γεγονός ότι η Εκκλησία της Βουλγαρίας είχε κάνει δεκτό το αίτημα της σκοπιανής εκκλησίας να αναλάβει “ρόλο μητρός” για εκείνη. Να υπαχθεί, δηλαδή στην Εκκλησία της Βουλγαρίας η αυτοαποκαλούμενη “Μακεδονική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας”.

Σας ευχαριστώ για την από 10 Ιανουαρίου επιστολή σας.

Εύχομαι, επί τη ευκαιρία, σε Σας και στο χριστεπώνυμο πλήρωμα της Εκκλησίας μας, ειρηνικό, δημιουργικό, έμπλεο αγάπης και αγαθών έργων, το 2018.

Επιτρέψτε μου, για το θέμα των σχέσεων με την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, στο οποίο αναφέρεστε, να σας διαβεβαιώσω ότι η κυβέρνησή μου είναι αποφασισμένη να το αντιμετωπίσει με αίσθημα εθνικής ευθύνης, αμετακίνητης προάσπισης των εθνικών συμφερόντων, και επιδίωξης σχέσεων ειρήνης, συνεργασίας, και φιλίας, με όλους τους λαούς της περιοχής.

Πολιτική που συνάδει απολύτως με τα διδάγματα της ορθόδοξης πίστης, που στον πυρήνα τους έχουν την ειρήνη στις σχέσεις μεταξύ ανθρώπων και λαών.

Στην προσπάθειά μας αυτή σας παρακαλώ να θεωρήσετε βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσουμε τις σκέψεις που διατυπώνετε στην επιστολή σας με την δέουσα προσοχή. Θα λάβουμε σοβαρά υπόψη όσα για την εκκλησιαστική πτυχή του θέματος αναφέρετε. Και, το κυριότερο, θα διαχειριστούμε την ευθύνη που το Σύνταγμα και η επιλογή του ελληνικού λαού μας έχει αναθέσει, με πνεύμα διαλόγου, και εθνικής ενότητας. 

Πιστεύω ότι θα συμφωνήσετε κι εσείς στην άποψη αρχής, ότι στα εθνικά θέματα απαιτείται η πιο πλατιά εθνική ομοψυχία. Και η εθνική ομοψυχία θεμελιώνεται στη σύνεση, στον διάλογο, στον σεβασμό των διαφορετικών απόψεων, αλλά και των διακριτών ρόλων. Και υπονομεύεται από κραυγές, εκδηλώσεις μισαλλοδοξίας, ακρότητες που εν ονόματι του έθνους οδήγησαν στο παρελθόν σε εθνικές ήττες.

Η ιστορική πείρα αποδεικνύει ότι η εθνική αποφασιστικότητα είναι αποτελεσματική μόνον όταν συνδυάζεται με την εθνική σύνεση και την διαρκή επιδίωξη της εθνικής ενότητας.

Μ’ αυτές τις σκέψεις, και με την επιθυμία να είναι πάντα ανοιχτές οι πόρτες του διαλόγου μεταξύ της συνταγματικά υπεύθυνης για την διαχείριση των εθνικών θεμάτων Πολιτείας, και της πάντοτε σε χριστιανική και εθνική εγρήγορση Εκκλησίας, παρακαλώ και εύχομαι να συμβάλλετε, στο μέτρο των δυνάμεών σας, ώστε η Ελλάδα, με πνεύμα ενότητας και ορθού λόγου, χωρίς τα λάθη του παρελθόντος, να αντιμετωπίσει με επιτυχία το θέμα των σχέσεων με την ΠΓΔΜ, όπως και τα άλλα εθνικά θέματα που την απασχολούν.

Η κυβέρνησή μου, και εγώ προσωπικά, θα κάνουμε ό, τι μπορούμε προς την κατεύθυνση αυτή. 

Με σεβασμό και βαθιά εκτίμηση,

Αλέξης Τσίπρας