Το iefimerida μπήκε μέσα στο Κέντρο Υποδοχής Προσφύγων στη Μόρια της Λέσβου και κατέγραψε την κατάσταση που επικρατεί, με περισσότερους από 5 χιλιάδες ανθρώπους να παραμένουν εγκλωβισμένοι.

«Εδώ στη Μόρια δεν ζούμε καλά. Είναι βρώμικα, δεν έχουμε καλό φαγητό και το βράδυ κρυώνουμε, κάνει πολύ κρύο», δηλώνει στο iefimerida ο Σαμ από το Ιράκ. Όπως μας διηγείται, ζούσε με την γυναίκα του στη Βαγδάτη και ήρθε στην Ελλάδα με την ελπίδα ότι θα μπορέσει να φθάσει στη Γερμανία, σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής. «Είμαστε εγκλωβισμένοι στη Λέσβο εδώ και 4 μήνες. Θέλουμε να φύγουμε από εδώ και να πάμε σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέλουμε να πάμε στη Γερμανία», καταλήγει.

Υπερπληθυσμός

Στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με την επίσημη καταγραφή, βρίσκονται 5.206 πρόσφυγες και μετανάστες, όταν η χωρητικότητα του είναι για 3.000 άτομα. Στη δομή αυτή δηλαδή βρίσκονται σχεδόν οι διπλάσιοι. Πριν από δυο μήνες μάλιστα, οι μετανάστες ξεπερνούσαν τους 6 χιλιάδες. Ο υπερπληθυσμός είναι η βασική πηγή προβλημάτων στη Μόρια, τόσο για τις συνθήκες διαβίωσης, όσο και για τις συγκρούσεις που ξεσπούν.

Ο διοικητής του Κέντρου, κ. Γιάννης Μπαλπακάκης, καταβάλλει υπεράνθρωπες προσπάθειες μαζί με τους συνεργάτες του και τους υπαλλήλους της δομής για να βελτιώσουν όσο το δυνατόν γίνεται τις συνθήκες διαβίωσης, και αυτό παρά τις ελλείψεις που υπάρχουν. Όπως διαπιστώσαμε κατά την διάρκεια του ρεπορτάζ, ο διοικητής, (ο οποίος ανέλαβε την θέση πριν από περίπου έναν χρόνο), μεταξύ άλλων καταβάλλει καθημερινά φιλότιμες προσπάθειες και για την αποφυγή συγκρούσεων μεταξύ μεταναστών, παρεμβαίνοντας ο ίδιος όπου χρειάζεται και προσπαθώντας να δημιουργήσει ακόμη και προσωπικές σχέσεις με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες και να κερδίσει την εμπιστοσύνη τους. “Η χωρητικότητα είναι για 3 χιλιάδες ανθρώπους. Σήμερα  όμως έχουμε 5.200 και αυτός είναι ο λόγος που έχουμε κάποιες σκηνές για να μείνουν οι επιπλέον 2 χιλιάδες άνθρωποι. Γίνονται προσπάθειες έτσι ώστε αυτοί οι υπεράριθμοι να πάνε σε δομές, σε ξενοδοχεία, σε διαμερίσματα, σήμερα για παράδειγμα θα φύγουν 450 άτομα. Αρχές Νοεμβρίου είχαμε 6.970 ανθρώπους εδώ, γιατί από μέσα Αυγούστου μέχρι και τον Δεκέμβρη είχαμε παραπάνω αφίξεις”, δηλώνει στο iefimerida ο κ. Μπαλπακάκης.

Χειμώνας στις σκηνές

Ο χειμώνας που διανύουμε εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τους χιλιάδες πρόφυγες και μετανάστες που βρίσκονται στο Κέντρο Υποδοχής της Μόριας. Οι πρόσφατες βροχοπτώσεις στη Λέσβο δοκίμασαν τις αντοχές προσφύγων και εργαζομένων. Οι συνθήκες διαβίωσης είναι ακόμη πιο δύσκολες για όσους εξακολουθούν να ζουν στις σκηνές, που βρίσκονται στημένες σε διάφορα σημεία της δομής. Περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι, ανάμεσα τους γυναίκες και παιδιά, είναι αναγκασμένοι να κοιμούνται μέσα σε σκηνές, πολλές από τις οποίες χωρίς θέρμανση.

Σύμφωνα με πληροφορίες, σχεδόν στις μισές σκηνές δεν υπάρχει θέρμανση, κυρίως στις μικρές για τις οποίες γίνεται προσπάθεια να απομακρυνθούν από τον καταυλισμό. «Έχουμε δυο είδους σκηνές, οι πολικού τύπου, που είναι μεγάλες οικογενειακές που έχουν θέρμανση και σε αυτές ζουν καλά και δυστυχώς έχουμε και 450 μικρές σκηνές. Και σε αυτές έχουμε δώσει αερόθερμα αλλά οπωσδήποτε δεν είναι οι καλύτερες συνθήκες, εκτιμώ όμως ότι μέχρι τέλη του μήνα θα φύγουν” επισημαίνει ο κ. Μπαλπακάκης.

«Το επισημάναμε και πέρυσι που είχαμε θανάτους»

Όπως μπορείτε να δείτε και στις εικόνες, αρκετοί πρόσφυγες έχουν βάλει έξω από τις σκηνές ή τα κοντέινερ μικρές ξυλόσομπες για να μπορέσουν να ζεσταθούν, κυρίως τις βραδινές ώρες που πέφτει η θερμοκρασία. Η διοίκηση του Κέντρου επέτρεψε στους μετανάστες να λειτουργούν αυτές τις σόμπες, για να αποτρέψει τους μετανάστες να ανάβουν φωτιές σε διάφορα σημεία του καταυλισμού για να ζεσταθούν όπως γινόταν παλαιότερα, κάτι που σε αρκετές περιπτώσεις αποδείχθηκε ιδιαίτερα επικίνδυνο.

Οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και η απουσία κατάλληλων οικημάτων, μπορεί να αποδειχθούν ιδιαίτερα επικίνδυνες κυρίως για τον ευάλωτο πληθυσμό στη Μόρια, προειδοποιούν οι Γιατροί του Κόσμου. “Ειναι η ίδια συζήτηση που καλούμαστε να κάνουμε με τους ίδιους όρους, όπως και πέρυσι”, δηλώνει στο iefimerida ο Συντονιστής Πεδίου των Γιατρών του Κόσμου στη Λέσβο κ. Δημήτρης Παπανδρέου και προσθέτει: “Οι κίνδυνοι είναι προφανείς, όταν έχουμε μηδέν μέχρι 5 βαθμούς Κελσίου, και υπάρχει πληθυσμός που ζει σε καλοκαιρινού τύπου σκηνές, αυτό αποτελεί κίνδυνο για την υγεία. Επιπλέον, πολλές φορές αυτοί οι άνθρωποι καταφεύγουν σε αυτοσχέδια μέσα για να αντιμετωπίσουν το κρύο, όπως να ανάβουν κάρβουνα, να κάνουν ενώσεις καλωδίων, κάτι που ενέχει τον κίνδυνο ηλεκτροπληξίας και βέβαια η εισπνοή μονοξειδίου του άνθρακα είναι πολύ επικίνδυνη”. Ο κ. Παπανδρέου προειδοποιεί πως οι κρατικές Αρχές πρέπει να λαβουν άμεσα μέτρα. “Το είχαμε επισημάνει και πέρυσι που είχαμε θανάτους. Δεν θέλουμε να γινόμαστε μάντεις κακών αλλά τα σχέδια αποσυμφόρησης της Μόριας που υλοποιεί η κυβέρνηση από τον Οκτώβριο, θα έπρεπε να είναι πιο αποτελεσματικά, και να μην υπάρχουν αυτή τη στιγμή άνθρωποι που ζουν σε τέτοιες σκηνές”, καταλήγει ο κ. Δημήτρης Παπανδρέου από τους Γιατρούς του Κόσμου.

Απλήρωτοι οι εργαζομενοι στην καθαριότητα

Στο Κέντρο Υποδοχής στη Μόρια συχνά πυκνά υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με την καθαριότητα. “Οι τουαλέτες δεν φθάνουν για όλους μας. Υπάρχει πρόβλημα με την καθαριότητα, οι συνθήκες είναι πολύ άσχημες, πολλές φορές σε διάφορα σημεία υπάρχουν πολλά σκουπίδια. Αισθανόμαστε ότι κινδυνεύουμε”, δηλώνει στο iefimerida ένας πρόσφυγας από το Αφγανιστάν. “Ο υπερπληθυσμός δημιουργεί πολλές φορές και τα θέματα καθαριότητας, δηλαδή δεν προλαβαίνουμε να καθαρίσουμε”, παραδέχεται και ο διοικητής του Κέντρου.

Η έγκριση από το αρμόδιο υπουργείο είναι για 60 υπαλλήλους καθαριότητας, αλλά από αυτούς μέχρι στιγμής έχουν έρθει στη Μόρια μόλις οι 25, με αποτέλεσμα να έχουν επιφορτιστεί ένα δυσβάστακτο φορτίο. “Έχουν έρθει 25 άτομα για την καθαριότητα, περιμέναμε περισσότερους, δυστυχώς δεν έχουν παρουσιαστεί. Κάποιοι ήρθαν αλλά έφυγαν γιατί το περιβάλλον δεν είναι για όλους, έχει δυσκολίες προσαρμογής για κάποιους ανθρώπους. Από χθες μας βοηθάει ένα ιδιωτικό συνεργείο στις τουαλέτες και σιγά σιγα η εικόνα βελτιώνεται”, καταλήγει ο κ. Μπαλπακάκης.

Το πρόβλημα επιδεινώθηκε την Δευτέρα, με την στάση εργασίας των 150 εργαζομένων των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας, που προσελήφθησαν τον Νοέμβριο στη Μόρια, οι οποίοι παραμένουν απλήρωτοι! Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας, στην επίσκεψη του στη Μόρια πριν από λίγες μέρες (που δεν ανακοινώθηκε) μαζί με τον Βούλγαρο υπουργό Εξωτερικών, δεσμεύθηκε πως σύντομα θα καταβληθούν τα χρήματα στους εργαζόμενους.

Το Εργατικό Κέντρο Μυτιλήνης σε ανακοίνωση του καταγγέλλει τις “συνθήκες γαλέρας, με μισθούς ψίχουλα και εντατικοποίηση της εργασίας” των εργαζομένων στα κοινωφελή, οι οποίοι ακόμη δεν έχουν πληρωθεί.