Επίσκεψη στο Κέντρο Διαλογής και Κομποστοποίησης του Lipor έξω από το Πόρτο της Πορτογαλίας πραγματοποίησαν μέλη της Παιδαγωγικής Ομάδας του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου τον Ιούλιο του 2021. Η επίσκεψη έγινε στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+ KA1 «Φύση και πολιτισμός ως εργαλεία για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση» (αρ. έγκρισης Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών 2019-1-EL01-KA104-062085). 

Στη διαχείριση των απορριμμάτων του Πόρτο συμμετέχουν οι 8 από τους 9 Δήμους της ευρύτερης περιφέρειας του Πόρτο, με περίπου 1 εκατομμύριο κατοίκους. Έχουν σύστημα με χωριστούς κάδους για χαρτί  (μπλε), γυαλί  (πράσινο), μέταλλα και πλαστικά (κίτρινο) και  οργανικά υπολείμματα (καφέ).

 

Εκτός από την οικιακή διαλογή στην πηγή με μικρούς κάδους, υπάρχει η δυνατότητα να πάρει όποιος θέλει κάδο κομποστοποίησης, εάν διαθέτει αυλή με χώμα τουλάχιστον 1τμ (για να μπαίνουν τα σκουλήκια και να δημιουργούν το χώμα από τα οργανικά απόβλητα.

Στο εργοστάσιο διαλογής (αντίστοιχο με αυτό της Διαδημοτικής Επιχείρησης Διαχείρισης Στερεών Απορριμμάτων των Χανίων αλλά μεγαλύτερο, καθώς διαχειρίζεται πάνω από 500.000 τόνους σκουπιδιών το χρόνο), υπάρχει Κέντρο Ανακύκλωσης που περιλαμβάνει χώρο ενημέρωσης για σχολεία και πολίτες, αλλά και χώρο παράδοσης από πολίτες σκουπιδιών προς ανακύκλωση στον αντίστοιχο κάδο (ηλεκτρονικά απορρίμματα που προσπαθούν να τα επισκευάζουν, χαρτιά, μέταλλα, διαφορετικοί τύποι πλαστικού, ξύλο κοκ. Για καθετί που παραδίδουν παίρνουν πόντους για δωρεάν αγορές από διάφορα μαγαζιά με ειδική κάρτα.

Εκτός από την οικιακή κομποστοποίηση, ένα τμήμα του εργοστασίου παράγει κομπόστ από τα οργανικά απόβλητα (τρόφιμα και κλαδέματα κήπων), το οποίο πωλείται στην αγορά, όπως γίνεται με το κομπόστ που παράγει η ΔΕΔΙΣΑ στα Χανιά.

Εκτός όμως από αυτό, δίπλα στο εργοστάσιο έχουν δημιουργήσει κήπους παραγωγής βιολογικών προϊόντων με το δικό τους κομπόστ. Τα προϊόντα προσφέρονται δωρεάν σε φτωχές οικογένειες και στους εργαζόμενους του εργοστασίου, οι οποίοι έχουν το δικαίωμα να καλλιεργούν το δικό τους κήπο σε ειδικό χώρο κοντά στο εργοστάσιο.

Μένουν όμως ακόμη πολλά να γίνουν, καθώς μόλις 21% ανακυκλώνεται, 79% θάβεται ή πηγαίνει για παραγωγή ενέργειας αλλού (καύση).

Μπορούμε να πάρουμε καλά παραδείγματα από τα παραπάνω (π.χ. ανταποδοτική ανακύκλωση με πόντους για δωρεάν αγορές, βιολογικός κήπος με κομπόστ από τα οργανικά απόβλητα κλπ) και, βέβαια, να αποφύγουμε επικίνδυνες πρακτικές όπως η καύση σκουπιδιών που προκαλεί καρκινογόνες διοξίνες.